اثر فاصله کاشت و میزان بذر بر عملکرد ارقام لوبیا به عنوان کشت دوم بعد از برداشت برنج

به منظور بررسی اثر فاصله کاشت و میزان بذر بر عملکرد ارقام لوبیا به عنوان کشت دوم بعد از برداشت برنج، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال های زراعی ‮‭1387-88‬ در اراضی شالیزاری موسسه تحقیقات برنج کشور در رشت به مدت دو سال اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل سه فاصله کشت ،‮‭30 20‬ و ‮‭40‬ سانتیصمتر به عنوان کرتهای اصلی و سه میزان بذر(،‮‭90 70‬ و ‮‭110‬ کیلوگرم در هکتار) و ارقام لوبیا شامل 1- خالدار باقلای گرم 2- رقم قرمز کیاشهری به عنوان کرتهای فرعی منظور شدند. در این آزمایش، صفات مهم زراعی از قبیل ارتفاع بوته، تراکم بوته، تعداد شاخه فرعی، ، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن صد دانه، عملکرد غلاف، ارتفاع پایین ترین محل تشکیل غلاف ،تعداد دانه در گیاه، تعداد دانه در واحد سطح، طول غلاف و طول دوره رشد مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب بیانگر آن است که بین سال های مورد آزمایش، فواصل کشت، ارقام و میزان بذر از نظر عملکرد غلاف اختلاف معنی داری وجود دارد. سال دوم آزمایش، فاصله کاشت ‮‭20‬ سانتی متر، رقم خالدار باقلای گرم و میزان بذر ‮‭110‬ کیلوگرم در هکتار، بیشترین عملکرد غلاف را به ترتیب با میانگین ‮‭2689/7‬ ، ‮‭2617/6‬ ، ‮‭2475/6‬ و ‮‭2551/1‬ کیلوگرم در هکتار به خود اختصاص دادند. اثر متقابل بین تیمارهای آزمایشی از نظر عملکرد غلاف معنی دار نبود هرچند رقم خالدار باقلای گرم با فاصله کشت ‮‭20‬ سانتی متر و میزان بذر ‮‭110‬ کیلوگرم در هکتار و رقم قرمز کیاشهری در فاصله کشت ‮‭40‬ سانتی متر با میزان بذر ‮‭70‬ کیلوگرم در هکتار به ترتیب با میانگین ‮‭2859/1‬ و ‮‭2033/5‬ کیلوگرم در هکتار بیشترین و کمترین عملکرد غلاف را به خود اختصاص دادند. نتایج حاصل از آزمایش بیانگر آن است که استفاده از فواصل ردیف باریک (‮‭20‬سانتیمتر) و میزان بذر بیشتر (‮‭110‬ کیلوگرم در هکتار) در ارقام لوبیا منجر به افزایش عملکرد غلاف گردیده و جهت کشت لوبیا در منطقه گیلان توصیه می گردد. نتایج حاصل از بررسی همبستگی صفات نشان می دهد که عملکرد غلاف، بیشترین همبستگی مثبت و معنی دار را با تعداد دانه در واحد سطح (‮‭0/75‬‭r=)‬، تعداد غلاف در واحد سطح (‮‭0/72‬‭r=) ‬و تراکم بوته در واحد سطح (‮‭0/64‬‭r=) ‬دارد. لغات کلیدی: فاصله کاشت، میزان بذر، ارقام لوبیا، عملکردغلاف،کشت دوم