بررسی سازگاری و پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ های نخود در آزمایش های یکنواخت سراسری مناطق نیمه گرمسیر دیم

روش های مختلفی برای تعیین اثر متقابل ژنوتیپ * محیط وجود دارد که مهم ترین آنها عبارتند از روش های پارامتری، ناپارامتری و چند متغیره. در این پژوهش تعداد ‮‭18‬ ژنوتیپ پیشرفته نخود انتخابی از آزمایش های پیشرفته مقایسه عملکرد سال زراعی ‮‭1388-89‬ به همراه ارقام شاهد آرمان و آزاد به مدت سه سال زراعی (‮‭1389-92‬) در مناطق گچساران، گنبد، خرم آباد و ایلام در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار کشت شدند. در این تحقیق از روش های پارامتری و امی برای تجزیه اثرات متقابل ژنوتیپ ا محیط استفاده شد. در روش های تک متغیره پارامتری، ژنوتیپ های شماره ،3 ،5 ،7 ،9 ،‮‭16 13‬ و ‮‭17‬ با کمترین سهم در اثر متقابل ژنوتیپ و محیط به عنوان پایدارترین ژنوتیپ ها انتخاب شدند. در روش چندمتغیره اثرات اصلی افزایشی و اثرات متقابل ضرب پذیر ‭(AMMI) ‬استفاده شده در این تحقیق هم ژنوتیپ های شماره ،‮‭3 1‬ و ‮‭17‬ با اختصاص کمترین مقادیر رتبه و بالاترین میانگین عملکرد دانه در گروه ژنوتیپ های پایدار قرار گرفتند. با توجه به نتایج بدست آمده ژنوتیپ های شماره 1 و 3 و ‮‭17‬ به عنوان ژنوتیپ های امیدبخش و کاندیدای معرفی انتخاب شدند و ژنوتیپ های شماره ،5 ،‮‭9 7‬ به عنوان ژنوتیپ های مطلوب برای والدین پروژه های تلاقی انتخاب شدند واژه های کلیدی: روش امی، ژنوتیپ، پایداری عملکرد، نخود.