اثر کاربرد فسفر بر منابع کودهای آلی و شیمیایی بر فعالیت آنزیم‌های فسفاتاز اسیدی و قلیایی در منطقه قزوین

فعالیت آنزیم­های فسفاتاز اسیدی و قلیایی وابستگی زیادی به فراهمی فسفر در خاک دارد. به‌منظور بررسی اثر کود شیمیایی فسفر و کودهای آلی بر فعالیت این آنزیم­ها، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در کشت گندم در منطقه قزوین انجام شد. تیمارها شامل: کاربرد ۱۰۰ درصد کود شیمیایی فسفری بر اساس آزمون خاک، کاربرد ۲۰ تن در هکتار ماده خشک کود آلی (کمپوست زباله شهری)، کاربرد ۲۰ تن در هکتار ماده خشک کود گوسفندی و شاهد (بدون مصرف کود) بود. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که کاربرد کودهای آلی میزان  فعالیت آنزیم فسفاتاز قلیایی و اسیدی نسبت به کاربرد کود شیمیایی سوپر فسفات تریپل افزایش معنی‌داری داشت. میزان افزایش فعالیت آنزیم فسفاتاز قلیایی با کاربرد کودهای کمپوست زباله شهری و گوسفندی به ترتیب ۵/۲۹ و۱/۲۶ درصد نسبت به سوپر فسفات تریپل بالاتر بود. هر سه تیمار کودی نسبت به شاهد فعالیت آنزیم فسفاتاز قلیایی را افزایش دادند، به‌طوری‌که این میزان افزایش با کاربرد کودهای کمپوست زباله شهری، گوسفندی و سوپر فسفات تریپل به ترتیب ۶/۶۲، ۵/۵۸ و ۷/۲۵ درصد نسبت به شاهد بالاتر بود. با کاربرد کود سوپر فسفات تریپل میزان جذب فسفر توسط گیاه ۹/۵ کیلوگرم در هکتار نسبت به شاهد افزایش نشان داد. این مقادیر برای کودهای کمپوست زباله شهری و گوسفندی نسبت به شاهد به ترتیب ۷/۸ و ۲/۹ کیلوگرم در هکتار بود. به استناد داده‌های این آزمایش مصرف کودهای آلی منجر به افزایش میزان فعالیت آنزیم فسفاتاز و افزایش میزان جذب فسفر توسط گندم گردید. 

Keywords:

کمپوست , سوپرفسفات تریپل , کود گوسفندی , آنزیم فسفاتاز , گندم