ارزیابی امکان قرارگیری شاخص دسترسی در میان شاخص های اصلی شکوفایی شهری (مطالعۀ موردی: شهر شیراز)

ابتکار عمل شکوفایی شهری در سال 2012 توسط سازمان ملل با شش متغیر‏ـ بهره‏وری، پایداری زیست‏محیطی، عدالت و مشارکت اجتماعی، کیفیت زندگی، توسعة زیرساخت، و حکمرانی و قانون‏گذاری شهری‏ـ معرفی شد. از طرف دیگر، مفهوم دسترسی از سوی بیشتر نظریه‏پردازان برنامه‏ریزی شهری به‏صورت یک معیار مهم در ارتقای کیفیت زندگی شهری مطرح شده است. این پژوهش از نوع کاربردی و هدف اصلی آن ارزیابی تأثیرات شاخص دسترسی در بهبود شاخص شکوفایی شهری به‏منظور بهبود و کاراترکردن این شاخص جهانی است. جامعة آماری این پژوهش شامل کلیة شهروندان مناطق یازده‏گانة شهر شیراز است که با استفاده از فرمول کوکران (2007) حجم نمونة موردنیاز 384 نفر تعیین شد. برای اطمینان بیشتر، 10درصد به حجم نمونة مورد نیاز اضافه شد و نهایتاً 421 نفر از شهروندان پرسش‏نامه را تکمیل کردند. برای تحلیل داده‏ها و سنجش شاخص‏های شکوفایی شهری و دسترسی در محدودة مورد مطالعه، از روش تحلیل عاملی تأییدی با استفاده از نرم‏افزارهای مدل‏یابی معادلات ساختاری، نظیر AMOS و LISREL، استفاده شده است. بررسی ارتباط بین شاخص‏های دسترسی با شکوفایی شهری حاکی از آن بود که اغلب شاخص‏های دسترسی رابطه‏ای قوی با شکوفایی شهری دارند و می‏توان شاخص دسترسی را بخشی از سازة شکوفایی مد نظر قرار داد. به عبارت دیگر، شاخص‏ دسترسی بار عاملی قابل قبولی بر روی سازة شکوفایی شهری دارد و موجب بهبود شاخص‏های برازش مدل شکوفایی شهری و درنتیجة آن اثربخشی بیشتر تحلیل‏ها و ارزیابی‏های شکوفایی شهری می‏شود.  

Keywords:

تکنیک تحلیل عاملی تأییدی , دسترسی , شکوفایی شهری , شهر شیراز