ارزیابی کارایی شاخص های استخراج شده از داده های سنجش از دور به منظور پایش خشکسالی

خشکسالی پدیدهای است طبیعی، موقتی و تکراری که از کمبود نزولات جوی ناشی میشود و تبعات اقتصادی، اجتماعی و ...محسوسی را بدنبال دارد. پایش این پدیده میتواند به مدیران و تصمیمگیران کمک کند تا بتواند از پارامترهای مختلف خشکسالی از جمله شدت، مدت و وسعت آن آگاه باشند و راهکارهای مناسبی را برای کاهش و تعدیل تاثیرات ناخوشایند ناشی از خشکسالی اتخاذ کنند. تاکنون شاخصهای مختلفی برای پایش خشکسالی ارائه شده است ولی در اغلب موارد، دادههای مربوط به این شاخصها بصورت نقطهای و با میزان پراکندگی مختلف جمعآوری میشوند و قابلیت پوشش کامل منطقه مطالعاتی ندارند ولی دادههای مستخرج از ماهوارهها چنین نیستند و ماهوارهها میتوانند دادههای پیوسته و آنی از منطقه مورد مطالعه تولید کنند. بنابراین ماهوارهها میتوانند ابزار قدرتمندی برای پایش خشکسالی باشند.یکی از شناخته شدهترین شاخص های مستخرج از دادههای ماهوارهای شاخصرVCI میباشد. در این تحقیق همبستگی و رابطه شاخصVCI را با شاخصSPI که یکی از شاخصهای هواشناسی است در محدوده مطالعاتی شمال غرب کشورو در فصلهای مختلف سال مورد بررسی و تحلیل قرار داده شد. نتایج حاصل از این تحقیق بیانگر این مطلب است که این دو شاخص هم در بعد زمانی و هم در بعد مکانی دارای مقادیر همبستگیهای مختلفی هستند ولی در فصلهای مربوط به رشد و بلوغ گیاه، شاخصVCIهمبستگی زیادی با شاخصSPIسه ماهه دارد. بنابراین میتوان در فصلهایی که گیاه دارای سبزینگی است از شاخصVCI برای پایش خشکسالی استفاده کرد.

Keywords:

خشکسالی , هواشناسی , سنجش از دور SPI , VCI