بررسی خصوصیات مهندسی خاک های شهر کرمان و عوامل موثر بر میزان رمبندگی آنها

خاکهای رمبنده بهطور گسترده­ای در نواحی خشک و نیمهخشک در سراسر دنیا توزیع شده و حدود ۱۰% از مساحت کل خشکی­های زمین را تشکیل می­دهند. این خاک­ها بهطور معمول ساختار لانه زنبوری نیمهپایدار دارند که مستعد کاهش حجم زیاد یا رمبش، به محض مرطوب شدن است. در این پژوهش برای تعیین خصوصیات مهندسی نهشته­های شهر کرمان علاوه بر گردآوری اطلاعات ژئوتکنیکی موجود، از ۵۰ نقطه در سطح شهر نمونهگیری انجام شده است. پراکنش نقاط بهگونه­ای طراحی شده که پوشش قابل قبولی در سطح شهر داشته باشند. برای تعیین نوع کانی­ها و همچنین بررسی ساختار خاک و نحوه آریش دانه­­ها بهترتیب از روش XRD و تصاویر میکروسکوپ الکترونی استفاده شد. در بررسی تصاویر میکروسکوپ الکترونی نمونه­هایی که میزان رمبندگی زیادی نشان می­دهند، ساختار باز و منافذ بیندانه­ای دارند. در بخش­های مرکزی شهر دانه­های خاک عموما دارای اتصال گوشه به گوشه است و در ساختار آنها نظم مشخصی دیده نمی­شود و آرایش ذرات تصادفی و بینظم است و رمبندگی کمی نشان می­دهند. علاوه بر نحوه آرایش دانه­ها در برخی نمونه­ها وجود مواد انحلالپذیر از جمله بلورهای ژیپس و نمک نقش مهمی در میزان رمبندگی خاک ایفا می­کنند. برای ارزیابی پتانسیل رمبندگی از معیارهای دنیسف، هولتز و هیلف، آییننامه ساختمانی روسیه و آیین­نامه ASTM که متداول­ترند، استفاده شده است. بر اساس نتایج بهدست آمده خاکهای شهر کرمان عمدتا در محدوده خاکهای با رمبندگی متوسط قرار میگیرند.

Keywords:

Collapsible Soil , Loess , Scanning Electron Microscopy images , Kerman , خاک های رمبنده , لس , تصاویر میکروسکوپ الکترونی , شهر کرمان