زبان، ابزار قدرت در روزنامههای دربار دوره قاجار(با مطالعه موردی روزنامه دولت علیه ایران)
Publish place: Persian Literature، Vol: 8، Issue: 2
Publish Year: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 251
This Paper With 20 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_ADFA-8-2_004
تاریخ نمایه سازی: 20 اردیبهشت 1400
Abstract:
اولین تجربه روزنامهنگاری ایرانی، تقلیدی تفننی از روزنامهنگاری غربی بود که از سوی دربار قاجار و با انتشار نخستین روزنامه دولتی در سال ۱۲۵۳ق آغاز شد. روزنامههای دولتی که حاوی مضامین بیاهمیتی چون وصف سیر و سیاحت شاه بود، به سبک منشیانه تحریر میشد و بهعنوان رسانهای برای قدرتنمایی و بیان شکوه و اقتدار نظام سلطنت بهچاپمیرسید. زبان تکصدایی دربار تنها سیاسـتهای نظام سلطنت را تبلیغ و توجیه میکرد و طبعا مجالی برای مخالفان فراهم نمیساخت. شیوه منشیانه روزنامهنگاری دربار که پس از برپایی حکومت مشروطه و انتشار روزنامههای غیردولتی بهتدریج از رونق افتاد، تا سال ۱۳۲۶ق همچنان وجود داشت، اما پس از آن زوال یافت و جای خود را به شیوه روزنامهنگاری مردمی و متجدد داد. قصد ما در این مقاله نمایان ساختن چگونگی تبدیل گونه زبانی دربار قاجار به گفتمانی قدرتگرا و نشاندادن این است که چگونه زبان به منزله ابزاری برای توجیه قدرت بهکارمیرود. جستار حاضر برای دستیابی بدین منظور از دیدگاه تحلیل انتقادی گفتمان بهره میگیرد و با استفاده از رویکرد زبانشناختی نقشگرا، نقش عناصر زبانی و بلاغی گونه زبانی (language variety) درباری را در انتقال تاثیرگذار مفاهیم تحلیل میکند و ویژگیهای گفتمانی این گونه زبانی را از منظر مناسبات قدرت و ایدئولوژی برمیرسد. در این زمینه روزنامه دولت علیه بهعنوان نمونه بارز این نوع گونه اجتماعی زبان تحلیل میشود، آنگاه نتایج بهدستآمده با ذکر شواهد و ارجاعات به کل روزنامههای دربار قاجار تعمیم مییابد.
Authors
محمد افشین وفایی
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران
علی غلامی
دانشآموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :