هیدرواقلیم حوضه آبخیز فریدن استان اصفهان

تغییر اقلیم بر چرخه هیدرولوژیکی و تقسیم منابع آب قابل دسترس، تاثیر عمدهای دارد. رواناب، آبدهی رودخانه، آب های زیرزمینی، شدت سیلاب و خشکسالی ها، همگی متاثر از فراسنج های بارش و دما هستند. به طوری که در دو دهه گذشته، سیلاب های کاتاستروفیک و برهمکنش بارندگی های شدید با افزایش دبی رودخانه ها، مخاطرات هیدروکلیمایی حوضه ها را افزایش داده است. حوضه آبحیز فریدن نیز به سبب قرارگیری در منطقه کوهستانی و مرتفع، نقش اساسی در تامین منابع آبی استان اصفهان و سد زاینده رود دارد. شناسایی رفتار و خصیصه های اقلیمی و هیدرولوژیکی این حوضه می تواند به بهره برداری بهینه از منابع آبی این حوضه کمک شایانی نماید. در این راستا از داده های ۱۰ ایستگاه همدید هیدرومتری داخل حوضه و مناطق مجاور و همچنین نقشه توپوگرافی - ۵۰۰۰۰ : ۱ منطقه استفاده شد و نقشه ها در GIS پهنه بندی گردید. نتایج حاکی از این است که به علت شکل دایره ای و بادبزنی، این حوضه سیل خیزی بالایی دارد و نسبت انشعاب حوضه نشان می دهد که منحنی تغییرات دبی سیل نسبت به زمان(هیدروگراف)، نقطه اوج تیزتری خواهد داشت. همچنین بالاترین ارتفاعات در بخش هایی از شمال شرق، شرق، غرب و جنوب حوضه قرار دارد و در چکاد ارتفاعات، غالبا نزولات جوی به صورت برف است که هیدرولوژی آن متفاوت با رگبارهاست. در این حوضه، شیب های کمتر از ده درصد، بیشترین وسعت حوضه را دارند و سرعت حرکت جریان آبراهه ها، قدرت فرسایشی رودخانه و زمان تمرکز به شیب وابسته است. جهت شیب کلی حوضه رو به شمال و فرآیندهای شکل زایی، جوان است. لذا پدیده های هیدرولوژیکی مانند تکوین اشکال ژئومرفولوژی، ذوب برف، نوع فرسایش خاک و تنوع پوشش گیاهی به جهت شیب حوضه ارتباط خواهد داشت. همچنین در حوضه آبخیز فریدن، رابطه بارش و ارتفاع رابطه ای خطی، صعودی، مثبت و منطبق در مناطق پرارتفاع و کوهستانی حوضه است. دما با ارتفاع نیز رابطه ای خطی، معکوس و منفی دارد و مناطق کم ارتفاع و پست مرکزی از شمالغرب تا جنوب شرق حوضه را شامل می شود.

Keywords:

هیدرواقلیم , تغییراقلیم , حوضه آبخیز فریدن , استان اصفهان.