نقش لوح محفوظ:بررسی تاثیرپذیری شاه نعمت الله ولی از قرآن و فرهنگ اسلامی

تاثیر فرهنگ اسلامی بر ادبیات فارسی که در راس آن آیات نورانی بخش قرآن و کلام روحنواز معصومان (ع) است، سابقه ای بس دیرینه و به درازای تمدن باشکوه اسلامی و ادب فارسی دارد. سروده های گویندگان پارسی زبان، هم از لحاظ معانی و مضامین و هم از جهت ساختار و جنبه ای لفظی و موسیقایی، مزین به این دو گنجینه گرانبهای معارف الهی است. شاه نعمت الله ولی یکی از مشاهیر مشایخ قرن نهم هجری در دوره تیموری و از زمره عارفان و شاعران شیعی مذهب در تاریخ تصوف و ادب فارسی است که اندیشه ها و سرودهای ایشان متاثر از فرهنگ اصیل اسلامی و ادبیات ریشه دار ایرانی ـ اسلامی است. آنچه شعر و نثر این شاعر عار ف روشن ضمیر را دلنشین ساخته و ذکر او را در بسیاری از کتب تاریخ ادبی و عرفانی آورده است، آشنایی عمیق و گسترده شاعر با آموزه های قرآنی و فرهنگ اسلامی و نیز تخصص در عرصه های ادب و عرفان و حکمت است. مقاله حاضر به روش توصیفی ـ تحلیلی و با هدف بازنمایی تعابیر و مضامین قرآنی و اسلامی در اشعار شاه نعمت الله ولی و بررسی تاثیرپذیری و دسته بندی شیوه های نوآورانه و ساختارهای بدیع این شاعر۵ عارف به نگارش درآمده است. مطالعه و تحلیل در جنبه های گوناگون شاهولی، نظیر مسئله تشیع و ولایت مداری، موضوع مهدویت،تصوف اسلامی و رابطه وی با دیگر شاعران، به عنوان مقدمه ای بر بررسی و بازخوانی تاثیرپذیری و الهام از آیات قرآن و فرهنگ اسلامی در آثار و اشعار ایشان است تا خواننده به گوشه ای از زوایای تاریک اندیشه و جهان بینی این شاعرعارف رهنمون شود.

Keywords:

شاه نعمت الله ولی , تاثیرپذیری , قرآن , حدیث , شعر و ادبیات فارسی , فرهنگ اسلامی.