بررسی اثرات زیست محیطی نظام تولید زعفران در استان خراسان بر مبنای کود نیتروژن با استفاده از ارزیابی چرخه حیات

ارزیابی چرخه حیات (LCA) روشی برای ارزیابی اثرات زیست محیطی تولید محصول است که به وسیله محاسبه و ارزیابی مصرف منابع و انتشار آلاینده ها به محیط زیست تعیین می شود. به منظور ارزیابی بوم نظام های تولید زعفران در استان خراسان بر اساس میزان مصرف کود نیتروژن با استفاده از LCA، میانگین وزن بنه مصرفی طی سال های ۹۲-۱۳۷۸ و میزان مصرف نهاده ها به ازای یک هکتار تعیین شد. LCA بر اساس روش ارائه شده در ایزو ۱۴۰۴۴ در چهار گام تعریف اهداف و حوزه عمل مطالعه، ممیزی چرخه حیات، ارزیابی تاثیر چرخه حیات و تلفیق و تفسیر نتایج محاسبه گردید. اسیدی شدن، اوتریفیکاسیون در محیط های خشکی و آبی و گرمایش جهانی به عنوان سه گروه تاثیر مهم مدنظر قرار گرفتند. واحد کارکردی نظام های تولید زعفران معادل یک تن بنه در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که با افزایش مصرف کود نیتروژن از ۲۰۰ به بیش از ۳۵۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار، پتانسیل اسیدی شدن و اوتریفیکاسیون در محیط های آبی و خشکی به ترتیب ۳۷، ۳۶ و ۳۷ درصد افزایش یافت. بالاترین پتانسیل گرمایش جهانی با ۱۷/۱۱۲۸ واحد معادل دی اکسید کربن به ازای یک تن بنه مربوط به سطح کودی بیش از ۳۵۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار بود. بالاترین شاخص زیست محیطی نظام زعفران در گروه های تاثیر اوتریفیکاسیون در محیط آبی و گرمایش جهانی برای سطح کودی بیش از ۳۵۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار به ترتیب برابر با ۶۲/۰ واحد معادل PO۴ به ازای یک تن بنه و ۱۲/۰ واحد معادل دی اکسید کربن به ازای یک تن بنه حاصل گردید. بنابراین، می توان بهره گیری از اصول ارگانیک نظیر کاهش خاکورزی و مصرف کودهای آلی را به عنوان راهکارهایی پایدار در مدیریت مزارع زعفران مدنظر قرار داد.

Keywords:

اثرات زیست محیطی , انتشار آلاینده ها , اوتریفیکاسیون آبی , گرمایش جهانی