تاثیر رژیم های مختلف آبیاری بر صفات رویشی و زایشی ژنوتیپ های برنج هوازی در شمال خوزستان

این پژوهش با هدف تعیین نقش رژیم های مختلف آبیاری بر صفات عملکرد دانه، ماده خشک، تعداد پنچه در واحد سطح، میزان و درجه رسیدگی، شاخص برداشت خوشه، درصد لوله شدن برگ، روز تا ۵۰  درصد گل دهی و رسیدگی فیزیولوژیکی ژنوتیپ های برنج در استان خوزستان به مدت دو سال (۱۳۹۳ و ۱۳۹۴) در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی شاوور به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی طراحی و اجرا شد. چهار رژیم آبیاری (۱، ۳، ۵ و ۷ روز یک بار دور آبیاری) درکرت های اصلی و ۱۲ ژنوتیپ برنج در کرت های فرعی در سه تکرار قرار گرفتند. نتایج تجزیه مرکب نشان داد اثرات اصلی رژیم آبیاری، ژنوتیپ و اثرات متقابل این دو عامل در تمامی صفات تاثیر معنی داری در سطح احتمال یک درصد دارا بودند. ژنوتیپ ها به طور نسبی در رژیم آبیاری دوم با دور آبیاری سه روزه بیشترین عملکرد دانه را دارا بودند که در کل بیشترین مقدار را ژنوتیپ IR ۸۱۰۲۵-B-۳۲۷-۳ با متوسط ۱۰/۶۵۵۵ کیلوگرم در هکتار، در این رژیم آبیاری داشت. همچنین رژیم آبیاری دوم با تناوب آبیاری سه روزه از بیشترین مقدار ماده خشک، تعداد پنجه، درجه رسیدگی و شاخص برداشت خوشه برخوردار بود. با توجه به همبستگی مثبت و معنی دار این صفات با عملکرد دانه می توان افزایش آنها را یکی از دلایل عمده در افزایش عملکرد دانه دانست. میزان رسیدگی به همراه روز تا ۵۰ درصد گل دهی و رسیدگی فیزیولوژیک برعکس میزان لوله شدن برگ که سبب کاهش تولید مواد فتوسنتزی می شود، با افزایش فواصل آبیاری کاهش یافت که نوعی مکانیسم دفاعی برای فرار از خشکی است.

تاثیر رژیم های مختلف آبیاری بر صفات رویشی و زایشی ژنوتیپ های برنج هوازی در شمال خوزستان Keywords:

Irrigation Intervals , Yield , Biological , Cluster , Maturity , فواصل آبیاری , عملکرد , بیولوژیک , پنجه , رسیدگی