بررسی تاثیر کشت مخلوط افزایشی لوبیا در مهار علف های هرز مزرعه ذرت و اثرات آن بر عملکرد و کارایی استفاده از زمین

کاهش مصرف علف کش ها یکی از اهداف کشاورزی مدرن است. کشت مخلوط یکی از راه های کاهش رشد و پتانسیل تولیدی علف-های هرز و حفظ باروری سیستم های کشاورزی است. هدف این پژوهش، بررسی اثر کشت مخلوط افزایشی لوبیا و ذرت بر مهار علف-های هرز، عملکرد و کارایی استفاده از زمین بود. آزمایش در سال زراعی ۱۳۸۹ و در ایستگاه تحقیقاتی دانشگاه بوعلی سینا اجرا شد. طرح آزمایشی مورد استفاده بلوک های کامل تصادفی با ۳ تکرار و پنج تیمار بود. MWI: تداخل تمام فصل علف های هرز با ذرت، MWF: عاری از علف های هرز در تمام فصل رشد و کشت های مخلوط افزایشی MP۶: ۶ بوته لوبیا با کشت خالص ذرت، MP۱۲: ۱۲ بوته لوبیا با کشت خالص ذرت و MP۱۸: ۱۸ بوته لوبیا با کشت خالص ذرت، تیمارهای آزمایشی بودند. اثر تیمارهای آزمایشی بر عملکرد دانه ذرت و عملکرد کل در سطح احتمال ۱% معنی دار شد. بیشترین عملکرد دانه ذرت (۸۰۳ گرم در متر مربع) در تیمار MWF مشاهده شد، ولی بالاترین عملکرد کل سیستم (۸۱۳ گرم در متر مربع) در تیمار MP۱۸ به دست آمد که با تیمار MWF در یک سطح آماری قرار گرفت. هم چنین، اثر تیمارهای آزمایشی بر صفات طول بلال، تعداد دانه در بلال و تراکم و زیست توده علف های هرز معنی دار شد. به طوری که، با افزایش تراکم لوبیا در مزرعه ذرت، طول بلال و تعداد دانه در بلال افزایش ولی تراکم و زیست توده علف های هرز کاهش یافت. تیمار MP۱۸ کمترین تراکم و زیست توده علف های هرز و بیشترین میزان نسبت برابری زمین (۰۵/۱) را داشت. بنابراین، تنها با افزودن ۱۸ بوته لوبیا در متر مربع به مزرعه ذرت و بدون کنترل علف های هرز، ضمن دست یابی به عملکرد اقتصادی بیشتر، کارایی استفاده از زمین نیز افزایش می یابد.

Keywords:

Legume , Cereal , Row intercropping , Relative yield , Land equivalent ratio. , لگوم , غله , کشت مخلوط ردیفی , عملکرد نسبی , نسبت برابری زمین