بررسی آشفتگی در میکرولندفرمهای پلایای میقان با استفاده از روش فراکتال

خشک شدن رسوبات ریزدانه و رسی در محیط پلایاها موجب ایجاد تنش های انقباضی و تشکیل ترک­ها و بدنبال آن شکل گیری پلیگون­های گلی می­شود. از آنجا که عوامل متعددی همچون میزان رطوبت، میزان دما، نوع کانی های رسی، توپوگرافی، میزان شوری آب و آشفتگی زیستی در چگونگی توزیع و تحول مورفومتری این چندوجهی­ها تاثیرگذار است، بنابراین بررسی خصوصیات فراکتال این اشکال می تواند روند تغییرات آنها را در واکنش به شرایط محیطی آشکار سازد. مطالعه حاضر با هدف بررسی الگوی آشوب میکرولندفرم­های موجود در بخش غربی پلایای میقان انجام پذیرفته است. بر این اساس از حدود ۳۰۰ پلیگون رسی در خرداد ماه ۱۳۹۶ از طریق مشاهده میدانی به منظور اعمال مدل ژئوفراکتال، عکسبرداری شد. سپس به کمک نرم افزار AutoCAD، محیط و مساحت هر میکروفرم به دقت اندازه­گیری گردید و ابعاد فراکتالی محیط و مساحت و مقادیر DAp در نرم افزار Excel محاسبه شدند. براساس نتایج، الگوی پلیگون­های رسی، سه رده آشوب متوسط، زیاد و خیلی زیاد با مقادیر DAp به میزان ۷۳/۱، ۹۱/۱ و ۰۸/۲ را نشان داد. بنابراین می­توان ادعا کرد از سویی تحولات کوتاه­مدت، باعث آشفتگی پلیگون­های گلی در منطقه گردیده است و از سوی دیگر، شدت تغییرات این شکل­ها که احتمالا ناشی از کاهش رطوبت، افزایش غلظت رسوب و تجمع نمک در لبه ها و بالاآمدگی حواشی می باشد، نسبت به تغییرات مساحت آنها بیشتر بوده است. چنین پدیده ای نشان دهنده هندسه نامتناهی ابعاد فراکتالی محیط پلیگون­های رسی در پلایای میقان می باشد.

Keywords:

آشوب , پلایا , میقان , بعد فراکتالی