بررسی وقوع پدیده جزیره گرمایی در شهر مشهد و شرایط اقلیمی تشدید کننده آن

دما مهمترین متغیر تاثیرگذار و یکی از مهمترین خصوصیات اقلیم شهری محسوب می شود تغییرات آب و هوایی ناشی از شهرنشینی باعث ایجاد دماهای بالا در قسمت های مرکزی مناطق انبوه شهری گردیده و این پدیده کاهش دما از مرکز تا حومه شهر را سبب می گردد. به گونه ای که برخی روزها اختلاف دما در این مناطق از اختلاف دما بین زمستان و تابستان بیشتر است. به همین دلیل اصطلاح جزایر گرمایی که منلی در سال ۱۹۵۸ وضع کرد مورد قبول واقع گردید. بعدها اکی (۱۹۷۳) جزیره گرمایی را در یازده شهر اروپایی اندازه گیری نمود و معادله مفیدی برای تخمین حداکثر اختلاف دما بین مناطق شهری و مناطق روستایی و پیرامونی به دست آورد، در این مقاله با استفاده از فرمول های محاسباتی میزان تفاوت دمایی ناشی از پدیده جزیره گرمایی در شهر مشهد محاسبه و حداقل سرعت باد مورد نیاز برای کاهش این پدیده نیز برآورد گردید. نتایج نشان دهنده تفاوت دمایی ۹/۸ درجه در شهر مشهد در مقایسه با مناطق پیرامونی بوده و سرعت باد بحرانی در شهر مشهد ۱۰ متر بر ثانیه برآورد گردید که از میزان متوسط سرعت باد در شهر مشهد ۲.۹ متر بر ثانیه به مراتب بالاتر می باشد. لذا توجه به عناصر معماری نظیر فرم و جهت بنا و نوع مصالح ساختمانی در سازه های شهری جهت کاهش این پدیده ضروری به نظر می رسد.

Keywords:

جزیره گرمای , باد بحرانی , مشهد