جایگاه علم قاضی در زمان فقدان و یا تعارض با سایر ادله اثبات

علم قاضی از گذشته تا کنون نقشی محوری در مباحث حقوقی داشته و حوزهای پرسشآفرین بوده است. از دیرباز این پرسش مطرح بوده است که علم قاضی در مقام دادرسی ازچه جایگاهی برخوردار است؟ آیا در عرض سایر ادله اثبات دعوا قرار می گیرد؟ و چنانچه دردعوایی، ادله ای برای اثبات دعوا، جز علم قاضی وجود نداشت، آیا قاضی می تواند، در صورتنبود اقرار، بینه و قسم، تنها به علم خود رای دهد؟ این مقاله که به روش کتابخانه ای واینترنتی انجام یافته است، ویژگی منحصر به فردی نسبت به سایر آثار نگاشته شده درموضوع فوق دارد، و به بررسی سوال و مسئله مهمی پرداخته است که کمتر مورد توجه اهلقلم قرار گرفته است؛ و آن این است که در صورت اثبات حجیت علم قاضی و پذیرفتن آندر عرض سایر ادله اثبات دعوا، در صورتی که علم و وجدان قاضی در تعارض با سایر ادلهاثبات (اقرار، بینه و قسم) قرار گرفت تکلیف چیست؟ که در پاسخ، تعارض اقوال برخی ازفقهاء (مبنی بر اقوا دانستن علم)، با حقوقدانان و قانون موضوعه (مبنی بر سکوت و عدماولویت علم قاضی) را نتیجه خواهیم گرفت.

Keywords:

علم , ادله اثبات دعوا , علم قاضی