ضرورت بکارگیری سیستمهای اطلاعات جغرافیایی در بررسی تاثیر ساختارهای نامتعادل فضایی بر برنامه های آمایش و توسعه مناطق (نمونه: ساختار فضایی استان کرمانشاه) abstract
اگر در یک گروه بندی کلی، عناصر ساختار فضایی یک منطقه را شامل محیط طبیعی، سکونتگاه های روستایی، سکونتگاه های شهری و سایر عناصر انسان ساخت بدانیم، آنگاه برای تحلیل این ساختار به ترکیب این عناصر با همدیگر یا تاثیر آنها بر یکدیگر نیاز داریم. تعدد و تنوع زیرمجموعه های تشکیل دهنده عناصر ساختار فضایی ار۵ک ترکیب یا تلفیق آنها را دشوار می سازد. شیوه های سنتی در این زمینه، اگرچه در بسیاری موارد توانسته اند کارساز باشند، اما امروزه با توجه به در دسترس بودن داده ها و لایه های بسیار فراوان و مدلهای گوناگون و نیاز به تحلیلهای پیچیده تر جوابگوی نیازهای علمی و فنی نیستند. بنابراین استفاده از فناوریهای جدید از جمله سیستم های اطلاعات جغرافیایی (GIS) یک ضرورت انکارناپذیر است.تحلیل ساختار فضایی یک منطقه زمانی میتواند به درستی انجام گیرد که ارتباط عناصر مختلف با همدیگر به درستی سنجیده شود. در این مقاله با استفاده از تجربه تهیه طرح
آمایش استان کرمانشاه در سال ۱۳۹۵ به ضرورت استفاده از فناوری GIS پرداخته شده و برای تحلیل هر کدام از عناصر چهارگانه فوق مثالهایی ارائه شده است. نتایج این مطالعه بیانگر آن است که وجود یک کریدور طبیعی شرقی-غربی در
استان کرمانشاه به همراه جادهای که صدها سال مورد استفاده مردم و تجار و زوار بوده باعث جذب بیشرین امکانات زیرساختی، بیشترین جمعیت شهری، بیشترین خدمات شهری، حدود یک سوم جمعیت روستایی، بیشترین تعداد روستاهای بزرگ، و حدود نیمی از فعالیتهای انسانی
استان کرمانشاه در نزدیکترین حریم خود گشته است. چنین تمرکز غیرمنطقی باعث نامتعادل شدن ساختار فضایی
استان کرمانشاه شده است که میتواند به عنوان مانعی بر سر راه
آمایش و توسعه استان تلقی گردد. برخورد با چنین مسالهای تدابیر و راهکارهای مخصوص خود را میطلبد. بررسی و تحلیل چنین تمرکزهایی جز به کمک GIS، بسیار مشکل بوده و مستلزم صرف هزینه های زیاد در زمینه های مالی، زمان و نیروی انسانی خواهد بود. این بررسی و تحلیل اما در مقاله حاضر و به کمک GIS با صرف کمترین زمان و هزینه های ممکن به انجام رسیده است و نتایج آن در قالب نقشه ها، نمودارها و جداول مختلف می تواند دراختیاربرنامه ریزان و تصمیم گیران استان قرار گیرد تا آنها را دراتخاذتصمیمات معقول تر درزمینه تعادل بخشی به
ساختارفضایی استان کمک کند