اثر محلول پاشی اسید سالیسیلیک و پاکلوبوترازول بر عملکرد دانه و انتقال مجدد ماده خشک ذرت در شرایط تنش خشکی

اثر مواد ضد تعرق بر میزان انتقال مجدد مواد از اندام­های ذرت تحت تنش رطوبتی، طی آزمایشی به صورت کرت های خردشده در سال زراعی ۱۳۸۸ در همدان بررسی شد. آبیاری شامل۶۰، ۹۰ و ۱۲۰ میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A در کرت­های اصلی و مواد ضد تعرق شامل سالیسیلیک اسید و پاکلوبوترازول (به ترتیب در غلظت ۵/۰ میلی مولار و ۵۰ میلی گرم در لیتر) به همراه شاهد در کرت­های فرعی قرار گرفتند. رقم ذرت مورد مطالعه هیبرید SC۵۰۰ بود و مواد ضد تعرق در دو زمان ۶ و ۸ برگی روی گیاهان پاشیده شدند. نتایج نشان داد که سالیسیلیک اسید در تیمار ۹۰ میلی متر تبخیر، انتقال مجدد از ساقه و برگ را به ترتیب ۱۵/۲۰ و ۵۹/۳۴ درصد و در تیمار ۱۲۰ میلی متر تبخیر، به ترتیب ۵۵/۲۳ و ۹۵/۳۷ درصد نسبت به شاهد افزایش داد. مصرف پاکلوبوترازول نیز در تیمار ۹۰ و ۱۲۰ میلی متر تبخیر، انتقال مجدد از ساقه را به ترتیب به میزان ۳۳/۱۳و ۵۱/۱۶ درصد و از برگ به ترتیب ۳۸/۲۷ و ۹۶/۲۹ درصد نسبت به شاهد افزایش داد. کارایی و مشارکت انتقال مجدد مواد نیز با مصرف سالیسیلیک اسید و پاکلوبوترازول در تیمارهای ۹۰ و ۱۲۰ میلی متر تبخیر افزایش معنی داری نسبت به تیمار شاهد داشتند، اما در تیمار ۶۰ میلی متر تبخیر، مقدار، کارایی و سهم انتقال مجدد از ساقه، برگ و برگ بلال در تیمار سالیسیلیک اسید کاهش و در تیمار پاکلوبوترازول افزایش یافت. سالیسیلیک اسید در تیمار۶۰، ۹۰ و ۱۲۰ میلی متر تبخیر عملکرد دانه را به ترتیب ۸۴/۱۵، ۸۲/۲۰ و ۷۴/۲۹ درصد نسبت به تیمار شاهد افزایش داد، اما بیشترین عملکرد دانه با ۱۰۲۶۷ کیلوگرم در هکتار از محلول پاشی سالیسیلیک اسید در تیمار ۶۰ میلی متر تبخیر به دست آمد. در مقابل، پاکلوبوترازول در شرایط ۶۰ میلی متر تبخیر سبب کاهش عملکرد دانه و مصرف آن در ۹۰ و ۱۲۰ میلی متر تبخیر باعث افزایش عملکرد دانه به ترتیب به میزان ۵۲/۱۷ و ۶۵/۲۱ درصد نسبت به شاهد شد. بنابراین، استفاده از مواد ضد تعرق مانند سالیسیلیک اسید و پاکلوبوترازول برای کاهش آثار تنش کم آبی در ذرت پیشنهاد می­شود.

Keywords:

انتقال مجدد , پاکلوبوترازول , تنش خشکی , ذرت , سالیسیلیک اسید