بررسی روند تغییرات مقدار و فراوانی بارشهای با شدت کم در استان کردستان

یکی از مشکلات ناشی از تغییر اقلیم، گرمتر شدن زمین و تغییرات شدت بارش و تبخیر و تعرق در مناطق مختلف دنیا است. از نقطه نظر کشاورزی، معمولا رخدادهای بارش با شدت کمتر از پنج میلیمتر نقش چندان موثری در تامین نیاز آبی گیاه نخواهند داشت و اغلب این بارشها قبل از اینکه به مصرف گیاه برسد تبخیر میشوند و نباید به عنوان بارش موثر به حساب بیایند. هدف از این مطالعه بررسی روند تغییرات بلندمدت مقدار و فراوانی بارشهای با شدت کم در استان کردستان، به عنوان یکی از مناطق مستعد کشت دیم در ایران است. بدین منظور از داده های اقلیمی سی ساله ۱۳۶۷) تا (۱۳۹۶ چهار ایستگاه سینوپتیک سنندج، بیجار، قروه و سقز استفاده شد. به منظور بررسی روند تغییرات سریهای زمانی از آزمون ناپارامتریک من -کندال و برای محاسبه شیب خط روند از روش تخمینگر Sen استفاده شد. نتایج نشان دادند که در ایستگاه های مورد بررسی، علاوه بر اینکه شیب مقدار کل بارش طی سی سال گذشته کاهشی بوده است، تعداد بارشهای با شدت کم بیشتر شده است. به این ترتیب میتوان گفت در این سالها، بارشهای کمتری قادر به تامین نیاز آبی گیاه در کشت دیم بودهاند. این روند کاهشی مقدار و شدت بارشها به خصوص در فصل زمستان و بهار که تامین کننده سهم بالایی از نیاز آبی گندم دیم هستند از اهمیت زیادی برخوردار است. همچنین نتایج نشان دادند که پارامتر ETo طی همین سالها با شیب مثبتی افزایش داشته است. با این شرایط، احتمال اینکه بارشهای با شدت کم به مصرف گیاه برسد و صرف تبخیر و تعرق نگردد بسیار پایین بوده است و باید تمهیدات جدی تری برای مدیریت آب در کشت دیم صورت بگیرد.

Keywords:

روند بارش شدت کم , کشت دیم , آزمون من- کندال , آزمون تخمینگر شیب Sen