نقش اصل »تقوا« در اصلاح روابط اجتماعی از منظر آیات و روایات

یکی از اصول استثناءناپذیر حاکم بر روابط اجتماعی در جامعه اسلامی، »تقوا« است. تقوا و پرهیزگاری، آثار فردی، اجتماعی، معنوی و مادی فراوانی دارد که هریک به نوبه خود بر اصلاح روابط میان افراد جامعه تاثیر بسزا دارد. تقوا در انسان موفقیت معنوی و مادی به دنبال دارد و اگر افراد یک جامعه به این خصیصه الهی و اخلاقی مجهز باشند، بسیاری از مشکلات اجتماع حل گشته و جامعه ای ایده آل و آرمانی ایجاد میشود. از طرفی نبود تقوا، همه سطوح روابط اجتماعی را دچار فساد و گسست خواهد نمود. با توجه به چنین ضرورتی، سوال پژوهش پیش رو آن است که مطابق آموزه های دینی، تقوا چه نقشی در اصلاح روابط اجتماعی ایفا مینماید؟ در پاسخ به این سوال، با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و بهره گیری از آیات و روایات، ضمن بررسی مفهوم واژه »تقوا«، مهمترین آثار فردی و اجتماعی تقوا احصاء گردیده است. این آثار عبارتند از: خدامحوری، کنترل جوارح، کنترل رفتار، صبر و شکیبایی، مسرت، اخلاق نیکو، قدرت تشخیص حق و باطل، غلبه بر نفس، تعهد، رشد جامعه و وحدت، صله رحم، اصلاح ذات البین، عدالت ورزی و اجتناب از ظن، تجسس و غیبت.

Keywords:

تقوا , اصلاح اجتماعی , روابط اجتماعی , قرآن , حدیث