انعکاس عناصر چهارگانه در طبیعت و تاثیر آن در باغ های ایرانی

در گذشته احترام به طبیعت بخشی از باورهای اساسی مردم بود. فلسفه و هنر نزد متفکران گذشته در تماس با طبیعت شکلمی گرفت . بینش کیهان شناسی آنان را مثلث انسان، طبیعت و الوهیت تشکیل می داد. اصلی ترین عامل پدید آورنده هر اثرانسانی و تمدنی، انسانی است که آن اثر جلو هگاه آرا و عقایدیش می باشد. پس از انسان مقوله ارتباطات (قوانین، مقررات،آداب، شیوه ها، رفتارها و اخلاقیات) مطرح است که رابطه انسان و اثر او با یکدیگر، با طبیعت و یا هستی در قلمروهای مختلفمعنوی و مادی حیات را تنظیم می کند و در نهایت کالبد اثر قرار دارد که متاثر از دو عامل دیگر به اضافه شرایط خاصمحیطی، اقتصادی، فنی، علمی و هنری است. ایرانیان آب، باد، خاک و آتش را به وجود آورندگان عالم و گردانندگان نظامهستی دانستنه و گرامی و مقدس می شمردند. عناصر چهارگانه در تفکر جهان باستان خدایانی شدند و به صورت نمادین جایاستواری یافتند. اما سوال اصلی پژوهش عبارتست از: عناصر چهارگانه طبیعت چگونه در باغ ایرانی متجلی شده اند؟ نتایجنشان داده است که چهار عنصر آب ، خاک ، هوا و آتش در گذشته مبنای تعریف همه پدیده های طبیعی بوده وبهمراه احترامبه طبیعت ، بوجود آورنده باغ ایرانی بوده واین روند با گذر زمان حاصل شده است که در دوره های مختلف در ایران باستانوپس از اسلام مورد احترام بوده است. نگاره ها علاوه بر بازنمایی طبیعت باغ و رویدادهای مشابه، نمادها و تمثیل های بسیارکهنی را نیز با خود حمل می کنند که برای فهم معنای آنها نیاز شناخت مفاهیم و عوامل اعتقادی و فرهنگی است. روشتحقیق دراین پژوهش به روش توصیفی و تحلیلی است و گردآوری تصاویر به صورت اسنادی و میدانی می باشد.

Keywords:

عناصرچهارگانه , طبیعت , ایران باستان , باغ ایرانی , نماد