پتانسیل اقتصادی عناصر فلزی در آهکها و شیلهای بیتومین دار استان چهار محال و بختیاری

استان چهار محال و بختیاری از استان های مهم بیتومین دار کشور بوده و پتانسیل های عمده آهکها وشیلهای بیتومین دار در زون زاگرس، در بخش های شمال استان بویژه در مناطق کوهرنگ گسترش دارد .محدوده مورد بررسی در برگیرنده واحدهای دارای گسترش سنی ژوراسیک – کرتاسه و به ویژه سازند کژدمی با سن آلبین تا سنومانین است. هدف از این پژوهش، بررسی محدوده های دارای پتانسیل اقتصادی فلزی به خصوص عناصرAs و S ،Co ، Cr ،Cu ، Ni ، V ، Mo در سطح استان چهارمحال است. براساس شناسایی اولیه، مناطق دارای پتانسیل انتخاب و نمونه برداری جهت آنالیز شیمیایی جذب اتمی صورت پذیرفت.طبق نتایج بدست آمده در اکثریت نمونه ها، آهکها و شیلهای بیتومین دار نسبت به برخی عناصرازقبیل Ni و V ، Mo غنی شدگی اقتصادی ب الایی نشان د ادن د بطوریکه در محدوده خویه غلظت میانگین مولیبدن 698/3ppm غلظت میانگین وانادیم 987ppm غلظت میانگین نیکلppm 292/8 ودر محدوده صالح کوتاه غلظت میانگین مولیبدن 832/1ppm غلظت میانگین وانادیم 800ppm غلظت میانگین نیکل 295/8PPM و در محدوده زرک غلظت میانگین مولیبدن 763PPM غلظت میانگین وانادیم 904/5PPM و غلظت میانگین نیکل284/7PPM می باشد و با توجه به محدودیت در منابع تأمین کننده این عناصر، عیار اقتصادی مولیبدن 0/05 درصد و یا 500PPM(USGS,2011) وانادیم 200PPM نیکل 50PPM (Geochemical Glossary,2001) بوده و نتایج بدست آمده از محدوده های خویه ، صالح کوتاه و زرک نمایانگر است که غلظت عناصر Ni و V ، Mo از آستانه اقتصادی استخراج این عناصر با فناوری امروز بسیار بالا بوده و به نظر می رسد که استخراج آهکها و شیلهای بیتومین دار به منظور دستیابی به فلزات ا رزشمند مقرون به صرفه باشد.

Keywords:

شیل بیتومین دار , پتانسیل اقتصادی , مولیبدن , وانادیم , نیکل , چهارمحال و بختیاری