بررسی راهکارهای مرمت قنات های شهر ماهان و تأثیر آن بر احیاء خانه باغ ها

تأسیسات آبی از مهم ترین زیرساخت های شهری و به عنوان یکی از اساسی ترین بن مایه های شکل گیری رشد و یا سقوط تمدن های کهن ایران بوده است. ساخت سازه های آبی گوناگون همانند سد، پل، پل بند،آسیاب،قنات و... نمونه ای از راه حل های خلاقانه ایرانیان بوده است که از گذشته تا کنون باقی مانده است.قنات یک مجرای انسان ساخت زیر زمینی و سازه ای آبی است که با خاک برداری هوشمندانه و هندسی حجم هایی از توده های خاک در زیر زمین با هدف زهکشی، جمع آوری و هدایت آب های عمیق زیر زمینی به سطح زمین بر مبنای نیرو های ثقلی انجام شده و برای رفع احتیاجات مختلف انسان نظیر تأمین آب آشامیدنی،کشاورزی، نظافت و... مورد استفاده قرار می گیرد. قنات ها بخشی از تاریخ و فرهنگ ملل می باشند و از دست رفتن آن تنها از بین رفتن و نابود شدن یک شیوه استحصال و یا یک نوع بهره برداری آب نیست، بلکه محو یک خصیصه و هویت فرهنگی ما است. در فلات مرکزی ایران با توجه به اقلیم گرم و خشک، قنات به عنوان راه حلی برای بهره برداری از آب های زیر زمینی از دیر باز مورد استفاده بوده که از جمله می توان به شهر ماهان در جنوب غربی شهرکرمان اشاره کرد که حفر قنات و استفاده از آن در این ناحیه از گذشته های دور همانند سایر شهر های کویری ایران مرسوم بوده است. با بررسی علل خشک شدن قنات ها در ماهان می توان به این موضوع اشاره کرد که مهمترین علت، خشکسالی های دهه های اخیر و کاهش سطح آب های زیر زمینی بوده که منجر به حفر چاه های متعدد غیرمجاز در اطراف قنات ها شده است. در این تحقیق با هدف احیاء خانه باغ های شهر ماهان، راه کارهای مرمتی ‌و احیاءمشارکت اجتماعی درساماندهی قنات ها مورد بررسی قرار گرفته اند که از جمله به بررسی تأثیر احداث گوراب (بند)، لای روبی، عمیق تر کردن مادر چاه ها و ایجاد کانال آب‌رسانی پرداخته شده است

Keywords:

سازه های آبی , قنات , ‌ مرمت , ماهان‌ , مشارکت اجتماعی , خانه باغ