تاثیر همزیستی قارچ میکوریزا آربسکولار با پایه های مختلف پسته در شرایط تنش شوری

این پژوهش به منظور بررسی تاثیر همزیستی میکوریزا بر برخی خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی چهار پایه مختلف پسته در شرایط تنش شوری طراحی شد. این پژوهش در قالب طرح کاملا تصادفی به صورت فاکتوریل با سه فاکتور جرا گردید. فاکتورها شامل پایه در چهار سطح (بادامی ریز زرند، قزوینی، سرخس و UCB۱)، میکوریزا در دو سطح (گیاهان تلقیح شده و تلقیح نشده) و شوری آب آبیاری در چهار سطح (۹۱/۰، ۵۷/۷، ۱۲/۱۶ و ۶۳/۲۴ دسی زیمنس بر متر) بود. نمونه برداری از گیاهان ۶ ماهه که به مدت ۶۰ روز در شرایط تنش شوری بودند انجام شد. سپس شاخص های مورفوفیزیولوژیکی مانند تعداد برگ، ارتفاع، محتوای نسبی آب برگ (RWC)، کارایی مصرف آب (WUE)، کلروفیل و کارتنوئید، پراکسید هیدروژن (H۲O۲)، مالون دی آلدهید (MAD)، سکارز و پروتئین محلول کل اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد در اثر تنش تعداد برگ در همه پایه ها و ارتفاع در همه پایه ها بجز پایه سرخس کاهش و درصد ریزش برگ افزایش یافت. شاخص های RWC، WUE، کلروفیل a، b و کل و پروتئین برگ و ریشه در گیاهان همزیست با میکوریزا نسبت به گیاهان غیرهمزیست با میکوریزا بیشتر بود. همچنین غلظت H۲O۲ برگ و MAD ریشه گیاهان تلقیح شده نسبت به گیاهان تلقیح نشده با میکوریزا کمتر بود. کمترین محتوای کلروفیل a، b و کل، RWC و WUE و بیشترین میزان H۲O۲ برگ و ریشه و MAD برگ در پایه سرخس وجود داشت. تفاوت معنی داری بین پایه های بادامی ریز زرند و UCB۱ از نظر کلروفیل کل، H۲O۲ برگ و ریشه و MAD برگ وجود نداشت. تنش شوری باعث کاهش کلروفیل کل، RWC و پروتئین برگ و ریشه و افزایش H۲O۲، MAD و ساکارز برگ و ریشه گردید. به طورکلی در پژوهش حاضر میکوریزا باعث بهبود تحمل پایه ها در برابر تنش شوری گردید. پایه سرخس نسبت به پایه های دیگر به شوری حساس تر بود و پایه های بادامی ریززرند و UCB۱ واکنش تقریبا یکسانی در برابر تنش داشتند.  

Keywords:

H۲O۲ , MAD , Pistachio , Rootstock , Salinity , پایه , پسته , پراکسیدهیدروژن , شوری , مالون دی آلدهید