زبانشناسی و نقد ادبی: مروری بر تضادها و پیوندها

از دیرباز زبانشناسان و محققان ادبی سنتی از یکدیگر بسیار دور بودند و تعامل بسیار کمی بین آنها وجود داشته است. با این حاا، دراواخر قرن بیستم زمینه های زبان شناسی متعارف و مطالعات ادبی سنتی عمیقا با تغییرات پارادایمی عمده مانند رویکرد جدی بهزبان شناسی متن و تحلیل گفتمان و روندهای جدید در نقد و نظریه ادبی متزلزل، و سپس دگرگون شد. مقاله حاضر به بررسی رابطهبین زبان شناسی مدرن (در پوشش زبان شناسی متن تحلیل گفتمان عمل گرایی زبان شناسی تحول آفرین معناشناسی و غیره)و نقد ادبی می پردازد. این مقاله به این دو پرسش می پردازد که آیا بین زبان شناسی و نقد ادبی وجه مشترکی وجود دارد؟ و دوم، آیا متون ادبی ذاتا در معرض تجزیه و تحلیل کاملا زبانشناختی قرار دارند؟ برای بررسی این دو موضوع پیشرفت و تحول تاریخی زبانشناسی مدرن از زبان شناسی متعارف و ادبی مورد توجه واقع شده است. همچنین برخی تضادهای موجود در میان زبانشناسی ومطالعات ادبی سنتی به بحث گذاشته شده و زبان شناسی متن/تحلیل گفتمان و نظریه ادبی مقایسه می شوند. در نهایت این نوشتارمتن، گفتمان و زبان را به عنوان اشتراکات بین زبان شناسی و نقد ادبی تبیین می کند و تقلیل ناپاذیری متون ادبی به روش ها وتکنیک های تجزیه و تحلیل زبانی را به نمایش می گذارد.

Keywords:

زبانشناسی , تحلیل گفتمان , نظریه ادبی , متن , نقد ادبی