تبیین مولفه های تاب آوری کالبدی بافتهای فرسوده شهری در برابر زلزله (موردپژوهی: محله حسینیه شهر زنجان)

سوانح طبیعی چالشی اساسی در دستیابی به توسعه پایدار جوامع انسانی هستند. امروزه در سطح جهانی، تغییرات چشمگیری در نگرش به مخاطرات دیده میشود؛ به طوری که دیدگاه غالب از تمرکز صرف بر کاهش آسیب پذیری به افزایش تاب آوری در مقابل سوانح تغییر پیدا کرده است. در این میان زلزله به عنوان یک مخاطره طبیعی به خودی خود نتیجه نامطلوبی در پی ندارد. آنچه از این پدیده یک فاجعه می سازد، عدم پیشگیری از تاثیر آن و عدم آمادگی جهت مقابله با عواقب آن است بر اساس این نگرش پژوهش حاضر باهدف کاربردی به تبیین مولفه های تاب آوری کالبدی در محله حسینیه شهر زنجان در برابر زلزله میپردازد. در این پژوهش ابتدا از طریق مطالعات کتابخانه ای، شاخصها و عوامل موثر بر تاب آوری کالبدی شناسایی و تعریف عملیاتی شدند، سپس با استفاده از پرسشنامه در قالب فرایند تحلیل سلسله مراتبی، وزن نهایی شاخصها به وسیله کارشناسان تعیین شد. به این منظور ابتدا لایه های رستری مربوط به هرکدام از معیارهای ۸ گانه تولید شد که در فرایند تولید این لایه ها وضعیت تاب آوری هر معیار به طور جداگانه مشخص گردید. در این میان شاخص کیفیت بنا با وزن ۰/۲۳ بیشترین اهمیت را به خود اختصاص داد. نتایج تحقیق نشان از تاب آوری بسیار پایین محله حسینیه میباشد. به نحوی که ۱۲/۶۶ هکتار از محله دارای شرایط فاقد تاب آوری وا تاب آوری کم هستند که این به معنی ۹۳/۲۸ درصد از کل محله میباشد. بدین ترتیب محله حسینیه به واسطه خاطرات خود که کوله باری از تاریخ را در ذهنها تداعی میکند نیازمند بازسازی و نوسازی باتوجه به ضوابط میباشد.

Keywords:

تاب آوری شهری , مدل تحلیل سلسله مراتبی , زلزله , بافت فرسوده , شهر زنجان , محله حسینیه