ارزیابی مدل CROPWAT در مدیریت کم آبیاری گندم و جو در منطقه کرج

چکیده کم آبیاری شیوه ای است که در آن افزایش کارآیی مصرف آب با کاهش کفایت آبیاری به دست می آید. در این تحقیق توانایی مدل CROPWAT در مدیریت کم آبیاری برای دو محصول گندم و جو در اقلیم کرج بررسی شده است. در این راستا شاخص های ارزیابی مدل شامل مجذور میانگین مربعات خطا (RMSE۱) و ضریب باقیمانده (CRM۲) محاسبه گردید و مقادیر آنها به ترتیب در محدوده ۸/۹ تا ۲/۱۷ درصد و ۳۲/۰ تا ۵۱/۰ بود که نشان گر این است که درصد کاهش عملکرد را کمتر از نتایج واقعی برآورد می کند. مقادیر منفی به دست آمده برای شاخص کارآیی مدل سازی (EF۳) در هر دو محصول برای دور آبیاری ۱۴ روزه بیانگر ناکارآمدی مدل در پیش بینی کاهش عملکرد در دور آبیاری ۱۴روزه است. از محدودیت های اساسی مدل CROPWAT این است که این مدل تنها اثر تنش خشکی را در پیش بینی عملکرد در نظر می گیرد و اثرات تنش های دیگر مانند شوری را نادیده می گیرد. این مطالعه نشان می دهد که کاربرد مدل CROPWAT بدون کالیبره کردن ضرایب گیاهی و خصوصیات خاک می تواند خطاهای قابل توجه ای داشته باشد و در استفاده از این مدل باید احتیاط نمود. در این مطالعه کارآیی مصرف آب در گیاهان مورد مطالعه در محدوده ۳/۱ تا ۳/۲ کیلوگرم بر متر مکعب به دست آمده است و حداکثر مقادیر آن مربوط به تیمار کم آبیاری ۲۰ درصد نیاز آبی می باشد. اعمال مدیریت مناسب کم آبیاری می تواند نقش قابل توجهی در ارتقای کارآیی مصرف آب داشته باشد. واژه های کلیدی: کارآیی مصرف آب،کاهش عملکرد، تابع عملکرد،CROPWAT