کنترل اضافه وزن و چاقی دانش آموزان

چاقی بلای عصر بی تحرکی است . امروزه پیشرفت امکانات ماشینی از یک سو موجب زندگی بهتر و فراغت بیشتری شده و از سوی دیگر، از فعالیت جسمانی کاسته شده است . این مسئله موجب شده است که افراد به سمت زندگی غیر فعال سوق داده شوند و فقر حرکتی در زندگی انسان به وجود آید. یکی از موضوعاتی که امروزه مورد توجه بسیاری از مردم و پژوهشگران واقع شده، مسئله شیوع چاقی است . در همین مورد، افزایش شیوع اضافه وزن و چاقی در بین کودکان و نوجوانان برخی کشور های جهان من جمله ایران گزارش شده است (رحمانی نیا و همکاران، ۱۳۸۳).یکی از عامل های خطرزا که امروزه تندرستی و سلامت کودکان و نوجوانان را تهدید می کند، چاقی است . به طور کلی علل چاقی عبارتند از: عوامل ژنتیکی ، عوامل روان شناختی ، عوامل زیستی و کم تحرکی جسمانی (زارع، ۱۳۹۷). افزایش چاقی در کودکان و نوجوانان دو دلیل اساسی دارد: فقدان سبک زندگی فعال و عادت های غذایی نامطلوب (هیل و پیترز، ۱۹۹۸)۲. تماشای زیاد تلویزیون، بازی های ویدیویی و رایانه ای ، ماشینی شدن جوامع در ایجاد سبک زندگی غیر فعال برای کودکان و نوجوانان سهیم هستند. در نتیجه » نداشتن فعالیت « دلیل اصلی چاقی شناخته شده است (بخش تندرستی و خدمات انسانی ایالات متحده، ۱۹۹۶). عامل اصلی دوم در چاقی کودکان و نوجوانان، تغذیه ضعیف و نامناسب است . اگر چه برای بهبود تغذیه در جوامع تلاش زیادی شده است اما هنوز هم اکثر کودکان و نوجوانان تغذیه مناسبی ندارند. کودکان و نوجوانان به غذاهای پرکالری و چرب مانند فست فود ها تمایل بیشتری دارند و به منظور اصلاح این وضعیت ، آموزش در مورد تغذیه باید در سنین پایین و در محیط خانه ، مدرسه و جامعه آغاز شود (هیل ، پیترز، ۱۹۹۸).به طور کلی عوامل زمینه ای و محیطی موثر در افزایش وزن و چاقی دانش آموزان عبارتند از:۱-ویژگی های دانش آموز: وراثت ، جنس ، سن ، نداشتن برنامه شخصی ، عادت به کم تحرکی و پرخوری .۲-سبک زندگی والدین دانش آموز: تغذیه خانواده، میزان غذای مصرفی والدین ، وضعیت وزن والدین ، عدم ترغیب والدین به فعالیت حرکتی ، کم تحرکی والدین ، عدم نظارت والدین بر میزان تماشای تلویزیون و وسایل رایانه ای فرزند.۳-عوامل اجتماعی یا مدرسه ای : توزیع مواد غذایی چرب، شیرین و پر نمک در بوفه مدرسه ، کمبود امکانات ورزشی در مدرسه ، زندگی ماشینی و شهری ، کم توجهی به درس تربیت بدنی و فوق برنامه های ورزشی در مدرسه ، عدم دانش کافی معلم تربیت بدنی ، کم توجهی سازمان های محلی به توسعه فعالیت های ورزشی کودکان و نوجوانان (رامز، ۱۳۹۹).در خصوص رابطه کم تحرکی با شیوع پاقی و اضافه وزن تحقیقاتی صورت گرفته است . برکی و همکارانش (۱۹۹۸) تحقیقی با عنوان بررسی نقش فعالیت بدنی ، عدم تحرک و الگو های غذایی بر روی ۶۱۴۹ دختر و ۶۴۲۰ پسر کودک و نوجوان آمریکایی انجام دادند. تحقیق آن ها نشان داد که BMI در طول سال برای دختران به دلیل دریافت کالری بالا و عدم تحرک افزایش یافت . عدم تحرک در بین پسران نیز همراه با افزایش BMI همراه بود.

Keywords:

اضافه وزن , چاقی , دانش آموزان