بررسی تطبیقی عوامل تاثیر گذار حکمت اسلامی درمساجد معاصر ایران(نمونه موردی ۵ مسجد تهران)

در دوران معاصر نگاه معماری مدرن و درامتداد آن معماران آکادمیک نسل جدید بر روی بناهای جدید،از جمله مساجد، تاثیرفراوانی داشته است. یکی از مهمترین این تاثیرات شکلی وفضایی مساجد در دوران معاصراست و به نحوی که امروزه مساجد نوگرا به عنوان خوانش جدیدی از مسجد در فضای معماری وجامعه مطرح شده اند.دراین میان تنوع الگوهای ایده پردازانه، در طراحی بسیار زیاداست وبر خلاف گذشته که سنت های خاصی بر ساخت مسجدحاکم بود؛ نمیتوان مسجدراواجدهیچ خصوصیت شکلی مشخصی دانست.روش تحقیق دراین مقاله به شیوه ی استدلال منطقی (مفهوم به مصداق)است ،بدین منظور ابتدا مبانی نظری مسجد در دو بعد تشخص شهری و فضای عبادی درونی، بر اساس فقه اسلامی، مطرح گردیده و معیارهای طراحی مسجد از آن استخراج شده و براساس آن گونه شناسی مساجد معاصر مورد بحث قرار گرفته است. سپس پنج مساجد معاصر تهران به عنوان نمونه های مساجد معاصر به عنوان مساجد متجدد با توجه به اصول و معیارهای بدست آمده مورد بررسی قرار گرفته است.هدف این پژوهش بررسی چگونگی انطباق فرم و کالبد مساجد جدید با مبانی نظری خاص مساجد در حکمت اسلامی است. لذا مساجد معاصرفوق، به عنوان نمونه موفق و ناموفق از دید استفاده کنندگان انتخاب و معیارهای طراحی مساجد،درآنها به آزمون گذاشته شده است؛ودرانتها به بررسی میزان موفق بودن هر بنا با کالبد جدید پرداخته شد و نتیجه حاصله این بود که طرح مساجد،با وجود ایجاد تغییرات جدیددر عناصر ظاهری یک مسجد توانسته اصالت مسجداز نظرحکمت هنر اسلامی را حفظ کند.

Keywords:

مسجد , مساجد معاصر , هویت , حکمت اسلامی.