بررسی روابط ژنوتیپ ها و گروه های زیتون (Olea europaea L.) به کمک نشانگرهای مرفولوژیکی و معرفی صفات مهم در گروه بندی ارقام زیتون

زیتون (Olea europaea L.) یکی از گونه های مهم میوه های نیمه گرمسیری است که اهمیت زیادی در کشاورزی و اقتصاد کشور دارد. شناخت صحیح و ثبت خصوصیات ارقام موجود گام بلندی در پیش برد اهداف اصلاحی زیتون محسوب می شود. از این رو به منظور مطالعه تنوع ژنتیکی بخشی از ارقام زیتون، بررسی روابط بین منشاء های جغرافیایی و همچنین شناسایی صفاتی با ضریب تاثیر بیشتر در گروهبندی ارقام زیتون، مطالعه حاضر روی 57 ژنوتیپ زیتون موجود در ایستگاه تحقیقات زیتون طارم واقع در شهرستان طارم استان زنجان انجام شد. 26 صفت مرفولوژیک کیفی و 14 صفت مرفولوژیک کمی طی دو سال (87-89) بررسی و ثبت شد. نتایج تجزیه تابع تشخیص داده های کیفی گروهبندی قبلی بر اساس منشاء جغرافیا را بطور صد در صد تایید کرد. این نتایج همچنین نشان داد که گروه ایران از سایر گروه های مورد مطالعه کاملا جدا و متمایز می باشد. تجزیه تابع تشخیص داده های کمی نیز نشان داد که صفات میوه (قطر، طول، نسبت طول به قطر و وزن تازه میوه ) و هسته (قطر و نسبت طول به قطر هسته) بیشترین تاثیر را در تمایز ژنوتیپ های مورد مطالعه دارند. بر اساس نتایج مطالعه حاضر به نظر می رسد که ژنوتیپ های بومی ایران جزو ژنوتیپ های منحصر به فرد در دنیا بوده و ایران جزو یکی از منابع ژنتیکی غنی و بکر برای بیشتر برنامه های اصلاحی زیتون می باشد. همچنین به نظر می رسد که تاثیرپذیری برخی از صفات مرفولوژیکی از شرایط محیطی کمتر بوده و می توانند به عنوان صفات مرفولوژیکی مهم در گروه بندی ارقام و ژنوتیپ های زیتون مورد استفاده قرار گیرند.

Keywords:

تجزیه تابع تشخیص , زیتون , صفات مرفولوژیکی