اثر کشت مخلوط تاخیری نخود با جو، روی صفات بیوشیمیایی و عملکرد در شرایط تنش خشکی انتهای فصل

به منظور بررسی اثر تنش خشکی انتهای فصل و ترکیب­های مختلف کشت مخلوط تاخیری نخود با جو بر صفات بیوشیمیایی و عملکرد آزمایشی به­صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی ۹۷- ۱۳۹۶ در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب، دانشگاه شیراز اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل رژیم آبیاری در دو سطح (آبیاری مطلوب و قطع آبیاری در مرحله شیری شدن دانه جو) به عنوان فاکتور اصلی و ترکیب­های کشت مخلوط تاخیری شامل کشت­های خالص رقم جو شش ردیفه زهک، کشت­های خالص نخود رقم داراب و ترکیب­های مختلف کشت مخلوط شامل جو آذر+نخود آذر، جو آذر+نخود دی، جودی+نخود آذر و جو دی+نخود دی با نسبت ۱به۱ به عنوان فاکتور فرعی بودند. نتایج نشان داد که تنش خشکی انتهای فصل برهمه صفات به جز تعداد دانه در غلاف، وزن۱۰۰۰دانه، پروتئین دانه نخود و عملکرد دانه جو اثر معنی­داری داشت. در گیاه نخود، تنش خشکی باعث کاهش محتوای کلروفیل a در همه تیمارها گردید و کمترین میزان کاهش محتوای کلروفیل a در کشت مخلوط جو دی+نخود دی­ماه به میزان ۳/۲۲ درصد به­دست آمد. همچنین تنش خشکی باعث کاهش محتوای کلروفیل b در همه تیمارها به­جز تک­کشتی نخود دی­ماه شد در صورتی­که تنش خشکی باعث افزایش میزان آنزیم­های کاتالاز و پراکسیداز گردید که بیشترین میزان افزایش آن ها به­ترتیب با ۰۴/۷۴ و ۳۶/۸۱ درصد در کشت­های مخلوط جو آذر+نخود دی­ماه و جو آذر+نخود آذرماه به­دست آمد. تنش خشکی به­ترتیب باعث افزایش ۵۸ و ۲۵ درصدی LER نخود و کل نسبت به شرایط آبیاری مطلوب شد. در شرایط تنش خشکی بیشترین عملکرد دانه در کشت مخلوط جوآذر+نخود دی­ماه به دست آمد. به طورکلی می­توان نتیجه گرفت که احتمالا در شرایط تنش خشکی انتهای فصل استفاده از سیستم های کشت مخلوط تاخیری جو آذر با نخود دی­ماه راهکاری مناسب برای تولید پایدارتر این گیاهان نسبت به تک­کشتی می­باشد.

Keywords:

پراکسیداز , جو شش ردیفه , قطع آبیاری , کلروفیلa