اثر رقابت گیاهی بر کارایی مصرف آب کشت مخلوط شنبلیله و سیاه دانه در رژیمهای مختلف رطوبتی

افزایش کارایی مصرف آب یکی از مهم‎ترین راهکارهایی است که در کاهش بحران کمبود آب موثر است. در این راستا اثر رقابت گیاهی بر کارایی آب مصرفی شنبلیله و سیاه دانه تحت رژیمهای مختلف رطوبتی مورد بررسی قرار گرفت. در این آزمایش سه رژیم مختلف رطوبتی شامل W۱؛ بدون تنش (آبیاری کامل)، W۲؛ تنش ملایم (آبیاری بر اساس ۷۵ درصد W۱)، W۳؛ تنش شدید (آبیاری بر اساس ۵۰ درصد W۱) به عنوان عامل اصلی و پنج آرایش کشت شامل کشت خالص شنبلیله، کشت خالص سیاه دانه و سه نسبت مخلوط (۲:۱، ۱:۱، ۱:۲ شنبلیله و سیاهدانه) به عنوان عامل فرعی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بیشترین میزان کارایی مصرف آب در تولید دانه مربوط به ترکیب شنبلیله با سیاه دانه (با نسبت ۱:۲) است. در شرایط تنش ملایم، میزان کارایی مصرف آب مربوط به ترکیب شنبلیله با سیاه دانه (۱:۲) از کشت خالص تحت شرایط بدون تنش بیشتر بود. در شرایط بدون تنش، بیشترین مقدار کارایی مصرف آب در تولید زیست توده در تیمارهای شنبلیله: سیاه دانه (۱:۲) و (۲:۱) و کمترین مقدار آن در کشت خالص سیاه دانه نشان داده شد. نسبت برابری آب در تیمار‎های مخلوط در مقایسه با کشت خالص دو گیاه شنبلیله و سیاه دانه از برتری بیشتری برخوردار بود به گونه ای که در شرایط تنش ملایم بیشترین نسبت برابری آب در تیمار های شنبلیله: سیاه دانه (۱:۲) و (۲:۱) به ترتیب با میانگین ۴۷/۱ و۴۴/۱ مشاهده شد. به طور کلی نتیجه‎گیری می‎شود که ایجاد رقابت بین گونه‎ای در گیاهان رهیافت مهمی برای افزایش راندمان مصرف آب و تولید محصول در شرایط تنش خشکی است.

Keywords:

نسبت برابری آب , تنش خشکی , آرایش کشت , زیست توده