ارزیابی تحمل به خشکی در هیبرید های دیررس و متوسط رس ذرت با استفاده از شاخص های تحمل به خشکی

به منظور بررسی اثر تنش رطوبتی در مراحل مختلف رشد بر عملکرد دانه و تعیین تحمل هیبرید های دیررس و متوسط رس ذرت دانه ای نسبت به تنش رطوبتی، آزمایشی بصورت اسپلیت بلوک در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی ۱۳۸۳ در مرکز تحقیقات کشاورزی مغان اجراء گردید. فاکتور های آزمایشی چهار رژیم آبیاری بعنوان عامل A شامل I۱ = آبیاری نرمال، I۲= قطع آب در مرحله رویشی، I۳= قطع آب درمرحله گل دهی و I۴ =قطع آب درمرحله پرشدن دانه در کرت های عمودی و هفت هیبرید تجارتی ذرت شامل ۷۰۴SC، ۷۰۳SC، ۷۰۰SC، ۷۲۰SC، ۶۴۷SC، ۷۲۴ SCو ۶۰۰TWC بعنوان عامل B در کرت های افقی بررسی شدند. بر اساس عملکرد دانه ژنوتیپ های مورد بررسی در شرایط بدون تنش رطوبتی و دارای تنش رطوبتی، شاخص های تحمل به خشکی، شاخص حساسیت (SSI)، شاخص تحمل(TOL)، میانگین محصول دهی(MP)، میانگین هندسی محصول دهی(GMP)، شاخص تحمل به تنش (STI) و میانگین هارمونیک (HAR) بر آورد شدند. نتایج نشان داد علاوه بر همبستگی معنی دار شاخص های STI ،MP، GMP وHAR با عملکرد دانه، در بین شاخص های فوق الذکرنیز همبستگی معنی داری در شرایط تنش و بدون تنش خشکی وجود داشت. همچنین با توجه به اینکه شاخص STI توانست گروهA را از سایر گروه ها تشخیص دهد، بعنوان مناسب ترین شاخص برای گزینش ژنوتیپ های مقاوم به خشکی انتخاب شد. بنابراین در ترسیم نمودار های سه بعدی فقط از شاخص STI و عملکرد دانه در شرایط تنش و بدون تنش استفاده گردید. بر اساس عملکرد دانه در هر دو شرایط دارای تنش و بدون تنش (نمودار سه بعدی)، ژنوتیپ های ۷۰۴SC و ۶۴۷SC بعنوان متحمل ترین ارقام نسبت به خشکی انتخاب شدند.

ارزیابی تحمل به خشکی در هیبرید های دیررس و متوسط رس ذرت با استفاده از شاخص های تحمل به خشکی Keywords:

Drought Stress , Drought tolerance indices , Grain yield , Late maturity , Maize and Medium maturity , تنش خشکی , دیررس , ذرت , شاخص های تحمل به خشکی , عملکرد دانه و متوسط رس.