تحلیل شاخصهای تاثیرگذار در مدیریت بحران مطالعه موردی( منطقه ۱۱ شهرداری مشهد)

ایران کشوری بلاخیز است، همان طور که تاریخ نشان می دهد هر چند وقت یک بار قسمتی از کشور به دلیل حوادث طبیعی و انسانی دچار خسارات شده است. از این رو، لزوم توجه را به مدیریت و برنامه ریزی بحران در شهرها بخصوص کلانشهرها دو چندان نموده است. مشهد جزء کلانشهرهای پرجمعیت و زائرپذیر می باشد، در این میان لزوم توجه به مدیریت و برنامه ریزی بحران در کلانشهری همچون مشهد به عنوان پایتخت معنوی ایران ضروری می باشد. منطقه ۱۱ شهرداری مشهد به دلیل وجود گسل معکوس، و سایر مخاطرات طبیعی از جمله مسیل و فرونشست به عنوان نمونه موردی انتخاب گردیده است. هدف اصلی این تحقیق شناسایی پهنه های آسیب پذیر در برابر مخاطرات طبیعی در منطقه ۱۱ شهرداری می باشد. به همین منظور مخاطراتی نظیر زلزله، سیل و فرونشست زمین در سطح منطقه مورد مطالعه مورد بررسی قرار گرفتند. جهت تجزیه وتحلیل داده ها علاوه بر روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) از روش همپوشانی شاخصها در نرم افزار GIS استفاده شده است. شناسایی نواحی آسیب پذیر در پژوهش حاضر بر مبنای سه رویکرد کالبدی- فضایی، انسان و فعالیت، و امداد و مدیریت صورت گرفته است. در نهایت یافته های تحقیق حاکی از آن است که ۲/۴۷ درصد از ناحیه یک و ۸/۵۲ درصد از ناحیه دو در برابر مخاطرات طبیعی (سیل، زلزل و فرونشست زمین) آسیب پذیرند. در نهایت با توجه به مطالعه صورت گرفته در منطقه یازده شهرداری مشهد مشخص شد که در میان مخاطرات طبیعی زلزله، نقش اساسی در میزان خطرپذیری و آسیب پذیری به زیرساختهای شهری، خسارات جانی و مالی را در این منطقه دارد. بنابراین پیشنهاد اصلی این پژوهش در خصوص کاهش میزان آسیب پذیری در زمان وقوع بحران، احداث بیمارستان می باشد.

Keywords:

بحران , مدیریت بحران , مشهد , سیستم اطلاعات جغرافیایی , مدل تحلیل سلسله مراتبی