مطالعه ای بر تکیه گاه های پل و بررسی تاثیر اندازه ذرات رسوبات بستر بر آبشستگی آن ها

یکی از ملاحظات بسیار مهم برای طراحی پل های رودخانه ای بررسی پدیده آب شستگی و فرسایش پایه ها و شالوده ها می باشد. در بسیاری مواقع، سیلاب های بزرگ باعث تخریب و لغزش پایه ها و فرو ریختن پل ها شده اند. آبشستگی پدیده ای است ک در اثر تغییرالگوی جریان آب رودخانه ها و نهرها ودریا اتفاق می افتد. از آن جائی که اغلب سازه های هیدرولیکی، سبب آشفتگی وضعیت جریان می شوند ممکن است با آبشستگی یا احتمالا ته نشست در مجاورت سازه مواجه شویم. تداوم فرسایش، می تواند منجر به خرابی پی سازه از زیر شود. نتایج مطالعات انجام شده، نشان می دهد که علت اصلی خرابی ژئوتکنیکی پل ها، موج شکن ها و دیوارهای ساحلی آبشستگی و در نتیجه کاهش ظرفیت باربری سازه می باشد. آبشستگی پدیده طبیعی است که بواسطه جریان آب رودخانه ها و یا سیلاب بوجود آمده، و نتیجه آن عمل فرسایش بوسیله جریان آب است، که موجب انتقال و سائیدن مواد از کف، سواحل و اطراف پایه های پل می شود و در بسیاری از موارد منجر به تخریب پل و سازه های هیدرولیکی می گردد. در این مطالعه تاثیر اندازه ذرات رسوبات بستر بر آبشستگی تکیه گاههای کوتاه (نسبت طول پیش آمدگی تکیه گاه به عمق جریان کمتر از یک است) به صورت آزمایشگاهی با استفاده از رسوبات یکنواخت با قطر متوسط ذرات ۳۵/۰، ۷/۰و ۵/۱ میلی متر در شرایط آب زلال مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که برای رسوبات یکنواخت با (۷/۰=۵۰d) فرم بستر ریپل تشکیل می شود و برای رسوبات با (۷/۰<۵۰d) فرم بستر ریپل تشکیل نمی شود. عمق آبشستگی در رسوبات ریپل (۷/۰>۵۰d) در شرایط آب زلال، در مقایسه با رسوبات غیر ریپل کمتر است.

Keywords:

آبشستگی , اندازه ذرات , تکیه گاه پل , مدل فیزیکی.