ارزیابی شاخص انعطاف پذیری در ساختار فضایی خانه های تاریخی بشرویه در عصر قاجار بر اساس رویکرد نحو فضا

آنچه پیوسته در ذهن طراحان فضا در تمامی ادوار به عنوان یک چالش همیشگی وجود داشته است خلق فضایی متناسب با نیازها و تغییرات زندگی بوده است. خانه به عنوان اولین نهاد اجتماعی از این قانون مستثنای نبوده است و همواره فضای خانه زمینه ساز ایجاد رابطه میان انسان، فضای معماری و محیط بوده است و در بطن خود کنشهای اجتماعی و اقتصادی را در پی داشته است. علاوه بر آن خانه پناهگاهی است برای آسایش و امنیت خانوار و همچنین متصل کننده درون و بیرون است. رعایت این مبادی در فضای خانه ها تاییدی است بر پذیرش اصل انعطاف پذیری در نظام فضایی خانه ها است. هدف اصلی جستار پیشرو، سنجش میزان رعایت اصل انعطاف پذیری فضایی در خانه های تاریخی بشرویه که هویت بخشی و نظم فضایی خاص را برای خانه های این شهر در عصر قاجار به همراه داشته است. پژوهش حاضر ازنظر هدف از زمره تحقیقات بنیادی است و از نظر ماهیت و روش توصیفی و تحلیلی است. با استفاده از تئوری تحو فضا به تحلیل ساختار فضایی در خانه های بشرویه در عصر قاجار پرداخته شده است. نتایج تحقیق مبین آن است که الگوی حیاط مرکزی، به عنوان نظام فضایی و عناصر ثابت نقش بسیار پررنگی در ایجاد نمودهای انعطاف پذیری بر عهده داشته است. از یک سو، ساختار و نظم فضایی میان الگوی فضایی خانه های بزرگ پیمون بیشتر از دو گونه دیگر (متوسط و کوچک) توانسته نمودهای انعطاف پذیری را در خانه های بشرویه در عصر قاجار فراهم سازد. از سوی دیگر، در میان نمودهای انعطاف پذیری در خانه ها، قابلیت تغییر پذیری در ساختار فضایی خانه های کوچک پیمون بیشتر از دو گونه دیگر فراهم بوده است که نشانگر پذیرش اصل اجتماع پذیری در سازمان فضایی این گونه ها بوده است. بدین معنا این خانه های علاوه بر کارکرد سکونت گاهی توانایی کارکردهای دیگری را هم نیز داشته اند.

ارزیابی شاخص انعطاف پذیری در ساختار فضایی خانه های تاریخی بشرویه در عصر قاجار بر اساس رویکرد نحو فضا Keywords:

ساختار فضایی , نمودهای انعطاف پذیری , نرم افزار (یوسی آل دپز مپ) , خانه های بشرویه , عصر قاجار