مروری بر چالش های اخلاقی در حوزه علوم پزشکی با تمرکز بر تغییر ژنتیک

مقدمه: گشوده شدن حوزه های جدید در علم پزشکی مانند دستکاری ژنتیکی باعث شده اهمیت مسئله اخلاق دو چندان شود. دستکاریهای ژنتیکی و تولید اندامهای تراریخته جهت پیوند علی رغم گشودن افقهای جدید در درمان بیماری ها و پیوند اعضا با چالشهای حقوقی و اخلاقی مختلفی مواجه است. در این مقاله به بررسی مسائل مربوط به اخلاق پزشکی در حوزه زیستی پرداخته شده است.روش تحقیق: این مقاله با جستجو در موتور جستجوگرGoogle Scholarو پایگاه های داده های داده Scopus، Science direct،PubMed،Ovid وElsevierبا کلمات کلیدی فارسی اخلاق پژشکی، اخلاق زیستی،دستکاری ژنتیکی، اندامهای تراریخته، تصمیم گیری اخلاقی و انگلیسیostexism, biological ethics, genetic manipulation, transgenic organs, moral decisionsانجام شده است. در مجموع ۳۵ مقاله در این حوزه یافته شد، مقالاتی که در دسترس نبودند و چکیده آنها مطابقت نداشت حذف شده و در آخر ۱۰ مقاله مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: دستکاری ژنتیکی عموما با دو هدف درمانی و اصلاح نژاد صورت میگیرد.دستکاری ژنتیکی پستاندارنی از قبیل خوک عمدتا با هدف پیوند اعضا به انسان مطرح میشود و دستکاری ژنتیکی جنین در مرحله انعقاد نطفه و رشد با هدف اصلاح برخی از بیماریها و نارساییهای موجود صورت میپذیرد توسعه نفوذ افراد ثروتمند نسبت به افراد فقیر،عدم رعایت حق آزادی جنین، ایجاد جهش های ناشناخته در نسلهای بعدی، ایجاد گونه های جدید انسانی با ویژگیهای غیر قابل کنترل از جمله چالشهای اخلاقی مطروحه در زمینه اخلاق زیستی میباشد.نتایج: با توجه به چالش های اخلاقی مطرح شده در بخش یافته ها ایجاد نظارت مستمر و کنترل دقیق دستکاری های ژنتیکی امری ضروری است. این فناوری نباید به طورکامل ممنوع و یا متوقف شود بلکه باید به طور عادلانهای مدیریت شود تا جامعه از مزایای بیشمار آن بهرهمند گردد.

Keywords:

اخلاق پژشکی , اخلاق زیستی , دستکاری ژنتیکی , اندامهای تراریخته , تصمیم گیری اخلاقی