بررسی بازتاب غرب و مدرنیته در سفرنامه خسرومیرزا بپطرزبورغ

روایت تمدن غرب در قالب سفرنامه های فارسی یکی از عوامل اصلی آشنایی ایرانیان با تحولات جهانی بود. نویسندگان اینسفرنامه ها ضمن بیان مشاهدات خود از پیشرفت ها و جنبه های گوناگون حیات دیگر جوامع، راهکارهایی نیز برای ترقی ایران ارائهمی دادند. یکی از این سفرنامه نویسان دوران قاجار، میرز امصطفی افشار مشهور به بها ءالملک بود. او وقایع و مشاهدات ماموریتسیاسی خود به روسیه را تحت عنوان سفرنامه خسرومیرزا بپطرزبورغ به نگارش درآورد. مشاهده و تعمق در نوآوری ها و تمدنروسیه و مقایسه آن با اوضاع ایران، موجب شگفتی و تاثر نویسنده گردید. نظر به نقش سفرنامه ها در ایجاد تحولات نوگرایانه دردوره قاجار، بررسی مشاهدات، اوضاع اجتماعی و چیستی و چرایی پیشرفت های روسیه از دید نویسنده این سفرنامه، موضوعاصلی پژوهش است. فرضیه تحقیق حاضر آن است که تعصبات ملی و مذهبی میرز امصطفی افشار در نوع نگاه و روایتگری او ازروسیه تاثیری کم داشته است. یافته های این پژوهش توصیفی- تحلیلی مبتنی بر روش کتابخانه ای بیانگر توصیف پیشرفت هایوسیع آموزشی، صنعتی و نظامی و در عینحال، معضلات اجتماعی روسیه بدون توجه به تعصبات دینی و خصومت های میهنیاز سوی نویسنده این سفرنامه می باشد

Keywords:

روسیه , قاجار , میرز امصطفی افشار , سفرنامه