تاثیر متقابل بین بازارهای مالی، همه گیری کووید- ۱۹ و تحریم های اقتصادی

بازارهای مالی اصلی در اقتصاد ایران شامل بازارهای بورس، ارز، نفت و طلا است. نوسانات شدید در این بازارها، به ویژه آنهایی که ناشی از تحریم های شدید اعمال شده علیه ایران در ماه می ۲۰۱۸ و شیوع همه گیر کووید- ۱۹ است، سردرگمی و عدم اطمینان بیشتری را در بین سرمایه گذاران به همراه داشته است. یکی از رویکردهای موثر برای بررسی چنین شرایط ناپایداری، مطالعه حرکت(های) مشترک بین بازارها برای شناسایی متغیر(های) پیشرو است. بنابراین، در پژوهش حاضر، از تحلیل انسجام موجک برای بررسی حرکات مشترک بین بازارها در بازه زمانی شهریور ۱۳۹۳ تا شهریور ۲۰۲۰ ، به عنوان دوره شدید عدم قطعیت در ایران استفاده شد. به عبارت دیگر در این تحقیق بازارها در زیردوره های مختلف مورد بررسی قرار گرفتند. همچنین، رگرسیون تقسیم بندی شده برای برآورد تاثیر تحریم ها و همه گیری کووید- ۱۹ بر تحرکات بازارهای مالی درایران انجام شد. نتایج نشان داد که قیمت نفت با سه بازار دیگر یعنی بازار بورس، نرخ ارز و طلا دارای حرکت مشترک پایینی است. بنابراین بازار نفت می تواند جایگزین مناسبی برای سرمایه گذاران ریسک گریز باشد. این در حالی است که بازار نفت می تواند به عنوان منبع تامین مالی دولت در دوران تحریم نیز عمل کند. این احتمالا تصمیم اخیر دولت ایران برای استفاده از بازار نفت برای تامین کسری بودجه خود را توضیح می دهد. بین نرخ ارز و قیمت طلا، قیمت طلا به عنوان متغیر پیشرو شناخته شد. در حالی که نرخ ارز و قیمت طلا در شرایط باثبات حرکت مشترک قابل توجهی را نشان ندادند، اما در شرایط ناپایدار، مانند زمان تحریم ها یا در زمان همه گیری جهانی، حرکت مشترک قابل توجهی از خود نشان دادند و بنابراین بر ریسک پرتفوی سرمایه گذاران تاثیر گذاشتند. این نتیجه از منظر سیاست گذاری مهم است. بر اساس این نتیجه، سیاست گذاران می توانند به ویژه در زمان بحران ها و شرایط ناپایدار، بازار طلا را کنترل کرده و با مدیریت بازار ارز، آن را با ثبات تر کنند.

Keywords:

بازارهای مالی , انسجام موجک , کووید ۱۹ , تحریم های اقتصادی , ایران