بررسی میزان آب مصرفی واقعی، تبخیر و تعرق استاندارد و درصد تنش ناشی از محدودیت آب در مزارع یونجه

برآورد تبخیر و تعرق پتانسیل و استاندارد از عوامل اساسی در برنامه ریزی آبیاری می باشد. علاوه بر دو عامل کلیدی فوق برای هر گونه تصمیم گیری در خصوص مدیریت آب کشاورزی و تولید محصول نیاز به تعیین دقیق تبخیر و تعرق واقعی مزارع می باشد. در بسیاری از مناطق خشک و نیمه خشک به دلیل محدودیت آب کشاورزان با آب در دسترس سطح بیشتری را آبیاری می نمایند هر چن این نوع آبیاری باعث تولید کمتر و عملکرد پایین می گردد. در این شرایط تعیین آب مصرفی با رابطه فائو پنمن مانتیث و ضریب گیاهی پیشنهادی فائو تخمین بیشتری نسبت به واقعیت موجود ارائه خواهد داد. این مشکل در اراضی کشاورزی همه محصولات از جمله محصولات علوفه ای شرق حوضه دریاچه ارومیه مشهود است. در این مطالعه سطح زیر کشت گیاه یونجه و تبخیر تعرق واقعی با استفاده از سنجش از دور برای یکسال و مقادیر استاندارد تبخیر و تعرق و راندمان در سطح حوضه بروش فائو باری دوره آماری سی ساله محاسبه گردید. مقادیر آب مصرفی و روند تغییرات بلند مدت آن و میزان درصد تامین آب آبیاری و میزان کم آبیاری در منطقه مورد مطالعه مشخص شد. نتایج نشان داد که متوسط تبخیر و تعرق استاندارد فصلی یونجه برابر ۸۸۳/۷۱ میلی متر و تبخیر و تعرق واقعی برابر ۵۳۰/۳۱ میلی متر می باشد. همانطوری که مشاهده می شود اختلاف زیادی بین این دو عدد بوده و این اختلاف وجود تنش آبی و کم آبیاری اجباری را در منطقه تایید می کند. چرا که زارعان به خاطر کمبود آب و عدم محدودیت اراضی با حق آبه در دسترس سعی می کنند، سطح بیشتری را آبیاری می کنند. با لحاظ راندمان آبیاری منطقه و بررسی های صورت گرفته مقدار مشخص گردید که حدود ۶۰ درصد اختلاف بین آب آبیاری واقعی در مزارع علوفه جات بخصوص یونجه وجود دارد.

Keywords:

آبیاری , یونجه و علوفه جات , تبخیر تعرق , دشت تبریز