بررسی کارایی مصرف آب، بهره وری انرژی، اقتصادی و عملکرد سیستمهای مختلف کشت گندم- ذرت در شمال خوزستان

اهداف: در این مطالعه تاثیر مدیریت بقایا، روش­های آبیاری، خاک­ورزی و الگوی کاشت در سیستمهای کشت روی برخی از جنبههای مهم تناوب رایج گندم-ذرت در استان خوزستان بررسی گردید.   مواد و روش ها: آزمایش به صورت استریپ بلوک اسپلیت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام گردید. کرتهای اصلی این طرح به مدیریت بقایا، کرت های فرعی به روش­های آبیاری و در کرتهای فرعی فرعی، خاکورزی و الگوی کاشت به صورت فاکتوریل اختصاص یافت.   یافتهها: حفظ کامل بقایا در دو روش آبباری غرقابی و بارانی طور متوسط باعث افزایش ۴/۰ و ۱۸/۰ کیلوگرم دانه بر متر مکعب آب مصرفی نسبت به تیمارهای بدون بقایا بود. در سیستمهای دارای کشت حفاظتی با بقایای کامل کمخاکورزی و بیخاکورزی، عملکرد تغییرات معنی­داری نسب به سیستمهای متداول نداشت اما باعث ارتقاء کارایی مصرف آب، بهره­وری انرژی و اقتصادی شد. بالاترین نسبت سود به هزینه در سیستم وجود کامل بقایا- آبیاری قطرهای-خاکورزی متداول-کشت روی پشته با نسبت ۷۲/۱ رخ داد. کمترین انرژی ورودی مربوط به سیستم وجود کامل بقایا- آبیاری قطرهای- بیخاکورزی-کشت روی پشته  با ۷۶۶۳۵ مگاژول برهکتار در بود در عین حال بالاترین بهرهوری انرژی را با ۲۱۰/۰ کیلوگرم برمگاژول دارا بود، همچنین در این سیستم حفاطتی نسبت سود به هزینه ۶۲/۱ به­دست آمد.   نتیجه گیری: حرکت به سمت اتخاذ روشهای کشاورزی حفاطتی از جمله حفظ بقایا، کاهش خاکورزی، کشت روی پشتههای دائم و استفاده از روش­های آبیاری با راندمان بالا، تولید پایدار را به دنبال دارد. با توجه نتایج این پژوهش ضمن تایید کارآمدی، به کارگیری سیستمهای کشت حفاظتی توصیه میگردد.

بررسی کارایی مصرف آب، بهره وری انرژی، اقتصادی و عملکرد سیستمهای مختلف کشت گندم- ذرت در شمال خوزستان Keywords:

آبیاری قطرهای , بهرهوری انرژی , کارایی مصرف آب , کشاورزی حفاظتی , نسبت سود به هزینه