تأثیر مقادیر و منابع مختلف ماده آلی و غلظت کادمیوم خاک بر غلظت کادمیوم، عناصر کم مصرف و فسفر گیاه چاودار (Secale cereale L )

با پیشرفت و توسعه صنایع، استخراج معادن، ذوب فلزات و مصرف کودهای شیمیایی، آلودگی خاک به فلزات سنگین به یکی از مشکلات زیست محیطی عمده در جوامع بشری تبدیل شده است. یکی از عناصر سنگین که تجمع آن در خاک نگرانی های زیادی را ایجاد کرده است کادمیوم می باشد. در سال های اخیر گیاه پالایی به عنوان روشی کم هزینه و هماهنگ با محیط زیست برای اصلاح خاک های آلوده به فلزات سنگین مطرح شده است. بمنظور بررسی تأثیر سطوح مختلف مواد آلی متفاوت بر غلظت کادمیوم در ریشه گیاه چاودار آزمایشی گلخانه ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار به مرحله اجرا درآمد. تیمارهای آزمایشی شامل چهار سطح کادمیوم (صفر، 25، 50 و 100 میلی گرم در کیلوگرم کادمیوم از منبع سولفات کادمیوم) و چهار نوع ماده آلی شامل کود گاوی، کود مرغی، بقایای گندم و ورمی کمپوست بودند که به مقدار پنج درصد وزنی مصرف شدند. یک تیمار بدون مصرف ماده آلی به عنوان تیمار شاهد لحاظ گردید. غلظت عناصر کادمیوم، روی، آهن، مس، منگنز در ریشه گیاه با استفاده از دستگاه جذب اتمی و فسفر با روش رنگ سنجی در عصاره حاصل از هضم بر اساس دستور العمل موسسه خاک و آب اندازه گیری گردید. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد که مواد آلی مختلف و سطوح آلودگی خاک به کادمیوم تأثیر معنی داری در سطح آماری یک درصد بر غلظت کادمیوم، روی، مس، آهن، منگنز و فسفر ریشه گیاه چاودار داشتند. با افزایش سطوح کادمیوم مصرفی غلظت عناصر روی، مس، آهن، منگنز و فسفر ریشه کاهش معنی داری نشان داد.

Keywords:

آلودگی , چاودار , کادمیوم , مواد آلی