بررسی اثر تخلخل نرم بر رفتار الاستیک سنگ مخازن کربناته در مقیاس آزمایشگاه

تخلخل نرم یکی از عوامل موثر بر رفتار الاستیک مخازن کربناته است و عمدتا در ارتباط با شکستگی های باز در سنگ می باشد.به طور کلی اثر مکانیزم شکستگی های باز بر روی سرعت امواج صوتی مشخص بوده اما اینکه کدام فاکتور شکستگی (چگالی،تخلخل، دهانه و طول) این اثر را کنترل می کند همچنان یک موضوع پیچیده است. در این مطالعه سعی بر این بوده تا اثرتخلخل نرم بر روی رفتار الاستیک سنگ مخزن کربناته ناهنگن در مقیاس آزمایشگاه بررسی شود. به این منظور ۱۰ نمونهپلاگ مغزه از سنگ مخازن شکسته ایران تهیه شده و در آزمایشگاه تحت شرایط مخزنی مورد آزمایش هیدرواستاتیک قرارگرفته اند. همچنین در طول آزمایش سرعت امواج صوتی و میزان کرنش مغزه ها اندازه گیری شده است. در ابتدا نمونه هایمغزه به وسیله سی تی اسکن پزشکی برای تعیین شکستگی های احتمالی مورد ارزیابی قرار گرفتند و سپس در آزمایشهیدرواستاتیک با در نظر گرفتن فشار منفذی صفر و دمای ثابت ۹۰ درجه سانتیگراد، فشار محدود کننده به طور تدریجی تا۶۵ مگاپاسکال افزایش یافته است. نتایج نشان م یدهد که حضور تخلخل نرم به شدت سرعت موج تراکمی و موج برشی راکاهش میدهد و نمونه های بدون تخلخل نرم دارای بالاترین مقادیر سرعت موج صوتی هستند. به علاوه شکستگی های باز،استلولیت و رگه های انحلالی در نمونه های مطالعه شده ویژگی های الاستیک را کاهش و کرنش را افزایش می دهند. همچنیننتایج تایید می کنند که شکستگی های متصل نسبت به شکستگی های غیرمتصل اثر بیشتری بر روی رفتار الاستیک سنگدارند. با توجه به نتایج به نظر می رسد شیب شکستگی، اتصال آنها و دهانه شکستگی موثرترین پارامترها بر سرعت امواجصوتی هستند. برای ارزیابی بهتر مشاهدات از نتایج آزمایشات XRD ، SEM و مطالعه مقاطع نازک نیز استفاده شده است.این مطالعه اطلاعات ارزشمندی برای توصیف لرزه ای بهتر از مخازن کربناته شکافدار فراهم می کند .

Keywords:

تخلخل نرم , پارامترهای شکستگی , خواص الاستیک سنگ مخزن , فیزیک سنگ