بررسی وضعیت آب مجازی محصولات دامی در کشورهای مختلف

آب مجازی مقدار آبی است که یک کالا و یا یک فرآورده کشاورزی طی فرآیند تولید مصرف می کند تا به مرحله تکامل برسد و مقدار آن معادل جمع کل آب مصرفی در مراحل مختلف زنجیره تولید از لحظه شروع تا پایان می باشد. آب مجازی به نوعی به بهره وری آب محصول بستگی دارد. به دلیل محدودیت منابع آب و بارش کم در مراتع، تامین علوفه و غذای مورد نیاز دام مهمترین عامل بازدارنده تولید دام در مناطق خشک جهان و از جمله ایران است. مصرف آب برای سلامت و تولید دام ضروری است. نیاز آبی دام بسته به نوع و گونه دام، صفات ژنتیکی دام، سن دام، میزان رشد، باروری، شکل تولید و خروجی حاصل از دام، فعالیت دام، نوع خوراک دام و آب و هوایی که دام در آن رشد می کند، متفاوت است. نیاز آبی و میزان جذب آب و غذا، به میزان زیادی مرتبط با عوامل اقلیمی، به خصوص درجه حرارت محیط است. بیش از ۹۰ درصد آب مورد استفاده برای تولید دام (گوشت های قرمز و سفید) برای تولید خوراک دام صرف می گردد. در سیستم های تولید دام صرفا متکی بر علوفه، افزایش بهره وری آب گیاهان علوفه ای (ازطریق افزایش تعرق گیاهی و کاهش تلفات تبخیر) نقش اساسی را در بهبود بهره وری آب دامی ایفا می نماید. همچنین انتخاب درست نوع و گونه گیاهی، یعنی گیاهانی که به آب کمتری نیاز داشته و در ضمن ارزش تغذیه ای بالایی دارند نیز در این زمینه اثرگذار است. توجه به افزایش بهره وری آب دامی در ایران هنوز جایگاه خود را نیافته است، لذا ضرورت دارد ضمن توجه به اهمیت بهبود بهره وری آب در محصولات کشاورزی در تحقق امنیت غذایی کشور، بر توجه به بهینه سازی منابع آب مصرفی برای تولید دام و بهبود بهره وری آب دامی در کشور نیز تاکید شده و مطالعات و برنامه ریزی های لازم در این زمینه صورت پذیرد.

Keywords:

آب مجازی , بهره وری آب , نیاز آبی دام , خوراک دام , بهره وری آب دامی