الزامات فنی و حقوقی تحویل حجمی آب در شبکه های آبیاری و زهکشی (مطالعه موردی شبکه آبیاری و زهکشی مهاباد)

برای اینکه بتوان توزیع آب در یک شبکه آبیاری را در چهارچوب نظام تحویل حجمی انجام داد بایستی سامانه های تنظیم و تحویل و اندازه گیری آب باید از حداقل ویژگی های لازم برخوردار باشند. تجهیز نقاط تحویل به ابزارهای اندازه گیری جریان از مهمترین اقداماتی است که بعد از تشکیل کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه در سال ۱۳۹۲، در راستای تحویل حجمی آب و مصرف بهینه آب در شبکه آبیاری و زهکشی مهاباد صورت گرفته است. در این راستا تعداد ۴۶ سازه فلوم گلوبلند در نقاط تحویل شبکه آبیاری و زهکشی مهاباد احداث گردید. با توجه به مصوبات کارگروه ملی و کاهش ۴۰ درصدی مصارف کشاورزی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه، دقت اندازه گیری سازه ها در شرایط کم آبی از اهمیت زیادی برخوردار بود؛ لذا منحنی های دبی-اشل مربوط به رابطه تئوری سازه LTF با استفاه از داده های میدانی حاصل از اندازه گیری دبی جریان توسط یک دستگاه دبی سنج پرتابل PCM۴ و سنسور CS۲ محصول شرکت نیووس آلمان واسنجی گردید. از سال ۱۳۹۷ منحنی های دبی-اشل واسنجی شده به عنوان ابزار اندازه گیری و کارت های آبیاری به عنوان مستندات تحویل آب در نقاط تحویل شبکه به نمایندگان معرفی شده توسط سازمان جهاد کشاورزی مورد استفاده قرار گرفت. در شرایط موجود بهره برداری از شبکه، علی رغم محدودیت حجمی آب برای هر هکتار، آب بهاء به ازای مصرف هر متر مکعب اخذ نمی شود یا به بیان دیگر تحویل آب هکتاری است. در صورتی که قوانین صحیح و شفاف قیمت گذاری آب برای هر شبکه وضع گردد و بهای حجم آب به عنوان یک کالای اقتصادی در تولید کشاورزی مورد توجه باشد می توان با انعفاد قراردادهای تحویل حجمی آب به کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی امیدوار بود.

Keywords:

شبکه آبیاری و زهکشی مهاباد , نقطه تحویل , سازه LTF , تحویل حجمی آب , اندازه گیری جریان , منحنی دبی-اشل