اثر کادمیوم بر شاخص های جوانه زنی و رشد اولیه گیاهچه های گیاه کوشیا (Kochia scoparia)

کادمیوم یک عنصر سمی موجود در خاک است که به علت راحتی جذب توسط سیستم ریشه گیاه از اهمیت ویژه ای برخوردار است . کوشیا (Kochia scoparia) نیز یک گیاه مقاوم به شوری و خشکی است که قابلیت جذب عناصر سنگین را در اندام رویشی خود دارد. دانه های آن دارای خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی ، کاهش دهنده قند خون، ضد قارچ، ضد حساسیت ، محافظت کننده کبد و ضد سرطان است . این پژوهش به منظور ارزیابی اثرات غلظت های مختلف عنصر سنگین کادمیوم بر شاخص های جوانه زنی و رشد اولیه گیاه دارویی کوشیا به صورت آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در آزمایشگاه فیزیولوژی گیاهان زراعی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل چهار غلظت کادمیوم (۰، ۵۰، ۱۰۰ و ۱۵۰میکرومولار) از ترکیب کادمیوم کلرید بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد تنش کادمیوم بر تمام شاخص های جوانه زنی و رشد گیاهچه شامل درصد جوانه زنی ، سرعت جوانه زنی ، متوسط زمان جوانه زنی ، شاخص ویگور، طول ساقه چه و طول ریشه چه معنی دار بود. درصد جوانه زنی در تیمار شاهد به طور معنی داری بیشتر از سایر تیمارها بود که بیانگر تاثیر منفی تیمار فلز سنگین کادمیوم بر جوانه زنی بذر می باشد. درصد جوانه زنی در غلظت های مختلف کادمیوم نسبت به شاهد کاهش معنی داری داشت . غلظت های مختلف ۵۰، ۱۰۰ و ۱۵۰ میکرومولار کادمیوم به ترتیب ۵۲/۱۴، ۲۷/۲۰ و ۲۲/۲۱ درصد میزان جوانه زنی را در گیاه کوشیا کاهش داد. گرچه نتایج نشان داد که با افزایش غلظت کادمیوم میزان جوانه زنی و شاخص های مرتبط به آن کاهش یافت ولی با توجه به ویژگی گیاه کوشیا در جذب فلزات سنگین و توانایی جوانه زنی در غلظت بالای کادمیوم می توان از این گیاه دارویی جهت گیاه پالایی و کشت در اراضی آلوده به کادمیوم نیز استفاده نمود.

Keywords:

کوشیا , کادمیوم , جوانه زنی , شاخص ویگور