About the first official pharmacopoeia of traditional medicine in Iran

دارونامه رسمی داروهای طب سنتی در ایران نخستین تلاش برای معرفی فرآورده ها و دارو های سنتی و طبیعی ایران نیست، اما در شیوه معرفی و ارائه اطلاعات و توضیحات اولین است. این دارونامه مشابه دارونامه رسمی ایران نگارش شده و تفاوت آن به دلیل ویژگی های فرآورده های سنتی، بهره گیری از روشی تلفیقی بود و بخش هایی نیز بر آن افزوده شده است. هر مدخل این اثر دارای ساختاری واحد و دربردارنده 23 بخش کلی و چندین زیربخش به شرح ذیل است:1. نام فرآورده؛ 2. آوانگاری نام دارو؛ 3. معرفی فرآورده؛ 4. اجزای فرآورده که شامل بخش های: نام مفرده (اجزای تشکیل دهنده دارو)، اسم علمی، نام های دیگر، درجه مفرده از نظر سردی و گرمی و خشکی و تری یا اعتدال، قدر شربت خوراکی به گرم، قسمت مورد استفاده مفرده، و وزن مفرده به گرم است؛ 5. طبیعت دارو؛ 6. افعال و خواص دارو؛ 7. موارد مصرف؛ 8. اشکال دارویی؛ 9. شکل دارو؛ 10. مقدار مصرف؛ 11. زمان و نحوه مصرف؛ 12. روش ساخت دارو؛ 13. شرایط نگهداری؛ 14. میزان پایداری؛ 15. تداخل غذایی و دارویی؛ 16. هشدار ها؛ 17. عوارض جانبی؛ 18. منع مصرف؛ 19. احتیاط ها و توصیه ها؛ 20. نتایج آزمون های کنترل کیفی و کمی؛ 21. ارجاع اصلی؛ 22. نمونه های مشابه دارو؛ و 23. توضیحات.یکی از مهم ترین قسمت های این اثر دو عنوان ارجاع اصلی و نمونه های مشابه داروست که در اولی به منبعی که دارو از آن اقتباس شده و در دومی به نمونه های مشابه دارو یا تفاوت های رویکرد اطبا به یک دارو در کتاب های مختلف پرداخته شده است که فواید تاریخی و داروپژوهی فراوان دارد.تاکنون در حوزه طب سنتی اثری با این گستردگی و دقت به زیور طبع مزین نشده و هیچ کتابی که با آن بتوان منبع قدیمی و اصلی دارو و مفردات آن را مشاهده کرد و به دارو های مشابه آن دست یافت، تا کنون در دسترس نبوده است. ضمن اینکه طبیعت و درجه ادویه از کتب معتبر این حوزه استخراج و در کتاب ضبط شده که از حیث دقت و نوع جمع آوری و تلفیق کنار یکدیگر بی عدیل است. با این تفاسیر قابلیت این را دارد که از کتب بالینی داروسازان حوزه طب سنتی و مرجع بسیاری از تحقیقات دارویی این حوزه باشد.

About the first official pharmacopoeia of traditional medicine in Iran Keywords:

فارماکوپه , دارو , طب سنتی , ایران