بررسی شادابی درختچه های شورگز tamarix hispida و سیاه تاغ haloxyion amodendron و تاثیر این دو گونه روی شوری خاک در استان قم

درختچه شورگز (Tamarix hispida) از هالوفیت های مهم در نواحی کویری است که کاشت آن برای ایجاد پوشش گیاهی مورد توجه است. درختچه سیاه تاغ (Haloxylon amodendron) نیز به عنوان یک گیاه موثر بیابانی با نیاز آبی کم و قدرت سازگاری مناسب در مناطق خشک شناخته شده است. با توجه به اهمیت هر دو گونه در حفاظت و حمایت از خاک، پژوهشی برای مقایسه تغییرات ویژگی های خاک و بررسی شادابی درختچه ها، در استان قم انجام شد. به منظور آگاهی از تاثیر این گونه ها بر شوری خاک، جداگانه، داخل دو رویشگاه، نمونه برداری از خاک در سطح یک هکتار به شکل تصادفی با تعداد ۳۰ نمونه خاک از زیر تاج پوشش و خارج از محدوده تاج پوشش در عمق ۰-۱۵ سانتیمتری انجام شد. نتایج آزمایشات خاک نشان داد که اختلاف میان فاکتورهای شیمیایی بین دو گونه معنی دار شد و در شورگز بالاتر از سیاه تاغ بود. در گونهی شورگز، تاج پوشش باعث بالا رفتن شوری شده و افزایش میزان سدیم و هدایت الکتریکی را در پی داشته است، از طرف دیگر به علت ریزش لاشبرگ ها میزان کربن آلی، سدیم، پتاسیم و اسیدیته در زیر تاج با اختلافی معنیدار بالاتر از سیاه تاغ شد. با مطالعه پوشش گیاهی در ۴ پلات ۱۰۰ مترمربعی در سطح یک هکتار برای هر دو رویشگاه مشخص شد میانگین درصد تاج پوشش گونه سیاه تاغ به طور معنی داری بیشتر از شورگز بود. به منظور بررسی شادابی با رتبه دهی وضعیت سلامت، شادابی گونه گز ۲/۳۱ و گونه تاغ ۲/۷۵ محاسبه شد. عناصر رویشی هر رویشگاه میتواند بر خاک زیر تاج خود به روشهای مختلف، دامنه ای از پیامدهای متفاوت داشته باشند. با توجه به افزایش شوری در سطح خاک باید توسعه کاشت درختچه شورگز در رویشگاه های طبیعی صورت پذیرد و چنانچه در سایر نواحی نیاز به کشت این گونه باشد به کیفیت آب زیرزمینی و شرایط خاک توجه شود زیرا این درختچه می تواند باعث افزایش شوری در لایه سطحی خاک شود. این گونه برای مناطقی که میزان املاح آب زیرزمینی بالایی دارند و امکان رشد سایر گونه ها وجود نداشته یا با محدودیت مواجه است، مناسب میباشد.

Keywords:

استان قم , شوری , شادابی , شورگز.