ارزیابی خطر آلودگی فلزات سنگین در رسوبات سطحی رودخانه های غرب و جنوب غرب دریاچه ارومیه
Publish place: New Findings in Applied Geology، Vol: 16، Issue: 32
Publish Year: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 123
This Paper With 16 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_NFAG-16-32_008
تاریخ نمایه سازی: 10 مرداد 1402
Abstract:
در این پژوهش بهمنظور بررسی آلودگی رسوبات سطحی رودخانههای غرب و جنوب غرب دریاچه ارومیه، ۲۰ نمونه سطحی از عمق صفر تا ۱۰سانتیمتری رسوبات برداشته شد. پس از عبور نمونهها از الک ۲ میلیمتری، مقدار کل فلزات سنگین به دست آمد. سپس شاخص زمینانباشت (Igeo)، شاخص غنیشدگی (EF) و شاخص آلودگی (PI) فلزات محاسبه شدند. بر اساس نتایج حاصل، شاخص زمینانباشت نیکل، کبالت، کروم، آرسنیک و کادمیوم در همه رسوبات در محدوده ریسک خیلیزیاد (۲ ۱) یا زیاد (۲ ) قرار میگیرند. ضریب غنیشدگی نیکل در رسوبات باراندوزچای و گدارچای در محدوده آلودگی فوقالعاده زیاد (۴۰ EF >۲۰) را نشان میدهد. شاخص غنیشدگی در مورد کادمیوم، مس، کبالت و کروم تقریبا در تمام رودخانهها گواه آلودگی زیاد و در مورد روی مبین آلودگی متوسط تا زیاد است. آرسنیک بیشترین میانگین شاخص آلودگی را رسوبات نازلوچای نشان میدهد. ماتریس همبستگی آماری، بیشترین میزان همبستگی را بین کبالت و کروم با نیکل نشان میدهد که دلیل آن، منشا زمینزاد مشترک آنها و همبستگی معنادار نیکل با ماسه مبین منشا طبیعی این عنصر در نظر گرفته میشود. همبستگی روی با ماده آلی و رس معنیدار و احتمالا به دلیل جذب روی توسط رس و ماده آلی است. بین آرسنیک با کادمیوم معناداری رابطه وجود دارد. آنالیز مولفههای اصلی حاکی از وجود ۴ منشا برای فلزات سنگین مورد مطالعه است که ۴ مولفه اول با مقادیر ویژه بالاتر از ۱، بیش از ۸۵ درصد از واریانس دادهها را تعیین میکنند. در مولفه اول فلزات نیکل و کروم بههمراه ماسه دارای بیشترین وزن هستند. روی، مس و pH در مولفه دوم قرار میگیرند، کادمیوم و ارسنیک در مولفه سوم و ماده آلی و سرب در مولفه چهارم دارای بیشترین وزن هستند.
Keywords:
Authors
مژگان دهقانی
دانشجوی دکترا زمین شناسی زیست محیطی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
حسین پیرخراطی
دانشیار گروه زمین شناسی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
راضیه لک
دانشیار پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، ایران
فرخ اسدزاده
دانشیار گروه علوم و خاک، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :