سنجش و تحلیل سطح توسعه یافتگی مناطق شهری مشهد از منظر پایداری محیط زیستی

طی سا ل های اخیر، افزایش روند توسعه کالبدی شهرها متاثر از الگوهای منبعث از دوره انقلاب صنعتی، حاصلی جز نابودی منابع و آلودگی محیط زیست و افزایش مشکلات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی جوامع در پی نداشته است و از این منظر، امروزه، پایداری محیط زیستی موردتوجه بسیاری از افراد، به خصوص دولت ها و پژوهشگران قرارگرفته است. پایداری محیط زیستی به عنوان تعامل مسئولانه با محیط زیست برای جلوگیری از تخلیه یا تخریب منابع طبیعی و امکان کیفیت زیست محیطی طولانی مدت تعریف شده و در عمل بر کاهش استفاده از منابع طبیعی و انرژی های تجدیدناپذیر، جلوگیری از اتلاف منابع انرژی، کاهش تولید پسماندها و استفاده از مواد تجدیدپذیر تاکید دارد. بایستی اذعان داشت که دستیابی به پایداری محیط زیستی در سطح شهرها به تقسیمات کوچک تر آن ها یعنی مناطق شهری بستگی دارد. با این تفاسیر، پژوهش حاضر در راستای سنجش و تحلیل سطح توسعه یافتگی مناطق ۱۳گانه شهر مشهد از منظر پایداری محیط زیستی انجام گرفته است؛ بنابراین، در این پژوهش، پس از مرور مبانی و مفاهیم مرتبط، به تدوین شاخص های سنجشی پایداری محیط زیستی در راستای تحلیل سطح توسعه یافتگی مناطق شهری مشهد مبادرت و مبتنی بر چارچوب سنجشی پژوهش، پرسشنامه ای محقق ساخته بر اساس طیف لیکرت بین ۳۹۰ نفر از ساکنان شهر مشهد توزیع و نتایج حاصل از آن با استفاده از روش ویکور مورد تجزیه و تحلیل واقع شده است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که مناطق شهری مشهد از منظر پایداری محیط زیستی در شرایطی ناهمگن و نامتعادلی قرار دارند. طوری که مناطق ۱۱، ۱ و ۸ به لحاظ پایداری محیط زیستی در شرایط بهتری نسبت به مناطق دیگر هستند و مناطق ۴، ۵ و ۷ از این حیث در رتبه های آخر قرار دارند.

Keywords:

توسعه یافتگی , پایداری , محیط زیست پایدار , روش ویکور , شهر مشهد.