بررسی عوامل موثر بر توسعه گردشگری مذهبی (مورد پژوهی: شهر مشهد)

در قرن بیست ویکم، صنعت گردشگری به ابزاری اصلی برای ارتقای کیفیت زندگی و به یکی از نیروهای شکل دهنده جهان امروز تبدیلشده است که دارای مزایای ارتباطی، سیاسی، فرهنگی و تاثیرات بین المللی خاص خود است. دراین بین، گردشگری مذهبی یکی از متداول ترین انواع گردشگری به شمار میرود که در شرایط کنونی از مهمترین منابع تولید درآمد برای کشورها محسوب میشود. ازاینرو، طی سالیان گذشته بسیاری از کشورها ی جهان، با درک موقعیت برتر این نوع گردشگری، در پی آن هستند که امکانات مربوط به گردشگری مذهبی را گسترش دهند. بدین ترتیب، پژوهش حاضر در راستای بررسی عوامل موثر بر توسعه گردشگری مذهبی در سطح شهر مشهد انجام گرفته است؛ بنابراین، این پژوهش پس از مرور مبانی و مفاهیم مرتبط، مبتنی بر تحلیل محتوای کیفی و متناسب با شرایط شهر مشهد، به تدوین عوامل موثر بر توسعه گردشگری مذهبی در سطح این شهر اقدام نموده است و در ادامه با مراجعه به ۴۰ نفر از متخصصان و نخبگان مرتبط با موضوع این پژوهش در سطح این شهر، با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی و در محیط نرم افزار اکسپرت جویس به اولویت بندی عوامل موثر بر توسعه گردشگری مذهبی در سطح شهر مشهد مبادرت نموده است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که وجود تاسیسات اقامتی و پذیرایی (امکانات رفاهی)، وجود مکان های مقدس مذهبی، تبلیغات و اطلاع رسانی به موقع و صحیح، تامین امنیت و آرامش جانی، مالی و روحی گردشگران (ثبات سیاسی)، زیرساخت های مناسب حملونقلی، وجود راهنمایان تور آموزش دیده برای راهنمایی گردشگران، وجود مراکز فرهنگی- تفریحی، بهداشتی- درمانی و تجاری همجوار با سایت های مذهبی، هزینهی مناسب سفر گردشگری و روحیه مهمان نوازی جامعه محلی ازجمله عوامل موثر بر توسعه گردشگری مذهبی در سطح شهر مشهد محسوب میشوند و همچنین از دید متخصصان از بین این عوامل، تامین امنیت و آرامش جانی، مالی و روحی گردشگران (ثبات سیاسی) (با امتیاز ۰/۱۸۵)، روحیه مهمان نوازی جامعه محلی (با امتیاز ۰/۱۵۳) و هزینه ی مناسب سفر گردشگری (با امتیاز ۰/۱۳۴) به ترتیب در جایگاه های اول تا سوم از حیث تاثیرگذاری بیشتر قرار دارند.

Keywords:

گردشگری , گردشگری مذهبی , تحلیل سلسله مراتبی , شهر مشهد.